56⁰ Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Οι τρεις υποψήφιες ταινίες για το βραβείο LUX | #tiff56

Κείμενο: Λυδία Ρακή

Το κοινό του 56^ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα έχει, για τρίτη φορά, την ευκαιρία να δει στην Ελλάδα τις τρεις ταινίες που διαγωνίζονται για το βραβείο LUX, που απονέμεται κάθε χρόνο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τα έργα που διεκδικούν αυτή τη φορά το βραβείο, είναι τα εξής: Mediterranea του Jonas Carpignano (Ιταλία, Γαλλία, ΗΠΑ, Γερμανία, Κατάρ), Mustang της Deniz Gamze Ergüven (Γαλλία, Γερμανία, Τουρκία) και The Lesson των Kristina Grozeva και Petar Valchanov (Βουλγαρία, Ελλάδα), το οποίο συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα του 55^ου ΦΚΘ.

Συγκεκριμένα, αναφορικά με το βραβείο LUX, θεσμοθετήθηκε το 2007 και αποτελεί ένα κινηματογραφικό βραβείο που αποβλέπει σε δύο βασικούς στόχους: Αρχικά, στρέφει τα φώτα στη δημόσια συζήτηση για την Ευρώπη και υποστηρίζει την κυκλοφορία των ευρωπαϊκών συμπαραγωγών στο εσωτερικό της Ένωσης. Επιπλέον, το βραβείο LUX στοχεύει να υπερκεράσει το γλωσσικό εμπόδιο, καθώς βοηθά τις ευρωπαϊκές ταινίες να φτάσουν σ’ ένα ευρύτερο κοινό, με την υποστήριξη του υποτιτλισμού και της διανομής τους. Μέσα από το βραβείο LUX, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στηρίζει την πολιτιστική πολυμορφία και βοηθά στην οικοδόμηση γεφυρών μεταξύ των Ευρωπαίων.

«Ημέρες Κινηματογράφου LUX»:
Πρόκειται για τις προβολές των 3 ταινιών του επίσημου Διαγωνισμού Βραβείου LUX στις 28 χώρες της Ευρώπης, κατά την ίδια χρονική περίοδο, το φθινόπωρο του 2015. Για τις ημέρες αυτές, στο πλαίσιο του βραβείου LUX, οι 3 ταινίες του διαγωνισμού υποτιτλίζονται στις 24 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος είναι να κοινοποιηθεί η ποικιλομορφία και ο πλούτος του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό Ευρωπαίων πολιτών, εκκινώντας μια συζήτηση για τα θέματα που πραγματεύονται οι ταινίες του Βραβείου LUX 2015. Τα θέματα των ταινιών αυτών μας αφορούν όλους. Λένε τις ιστορίες μας, αγγίζουν τα συναισθήματά μας και θέτουν κρίσιμα ζητήματα της εποχής μας.

Επιλογή των ταινιών:
Οι ταινίες επιλέγονται από την επιτροπή επιλογής, μια ομάδα επαγγελματιών της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Ο νικητής επιλέγεται και βραβεύεται από τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Φέτος, η βράβευση θα πραγματοποιηθεί στις 25 Νοεμβρίου.

Τέλος, το κοινό έχει τη δυνατότητα να ψηφίσει μια απ’ τις τρεις ταινίες στην ιστοσελίδα www.luxprize.eu ή στην αντίστοιχη ταινία στο Facebook. Η ταινία που θα κερδίσει τις περισσότερες ψήφους, θα τιμηθεί με το βραβείο της Γνώμης του Κοινού, ενώ επίσης ένας ψηφοφόρος από το κοινό θα επιλεχθεί τυχαία για να παρακολουθήσει το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Κάρλοβι Βάρι το 2016, όπου και θα ανακοινωθεί το αποτέλεσμα της γνώμης του κοινού.

Οι τρεις υποψήφιες ταινίες:

Mediterranea
Ιταλία, Γαλλία, ΗΠΑ, Γερμανία, Κατάρ, 2015, Έγχρωμο 107΄
Σκηνοθεσία-Σενάριο: Jonas Carpignano

Ο Αγίβα έχει μόλις εγκαταλείψει την Μπουρκίνα Φάσο, αναζητώντας τρόπο για να συντηρήσει την αδελφή και την κόρη του. Μαζί με τον καλύτερο φίλο του, Αμπάς, φτάνουν στην Ιταλία, όπου οι εντάσεις με την τοπική κοινότητα κλιμακώνονται και τα πράγματα γίνονται όλο και πιο επικίνδυνα. Ο Αγίβα, αποφασισμένος να επιβιώσει, θα πληρώσει το ανάλογο τίμημα.

Mustang
Γαλλία, Γερμανία, Τουρκία, 2015, Έγχρωμο 97?
Σκηνοθεσία: Deniz Gamze Ergüven, Σενάριο:  Deniz Gamze Ergüven, Alice Winocour 

Η ιστορία τοποθετείται χρονικά το καλοκαίρι, σε ένα χωριό στη βόρεια Τουρκία, όπου η Λαλέ και οι τέσσερις αδελφές της γυρνούν από το σχολείο και παίζουν αθώα με τα αγόρια. Η υποτιθέμενη ανηθικότητα των παιχνιδιών τους προκαλεί ένα σκάνδαλο με αθέλητες συνέπειες. Το σπίτι της οικογένειας μετατρέπεται αναπάντεχα σε φυλακή, το σχολείο αντικαθίσταται με μαθήματα κατ’ οίκον, με θέμα τις δουλειές του σπιτιού και το μαγείρεμα, και ξεκινούν τα προξενιά. Οι πέντε αδελφές, σπρωγμένες από την ίδια επιθυμία για ελευθερία, επαναστατούν ενάντια στους περιορισμούς που τους επιβάλλονται.

The Lesson
Βουλγαρία-Ελλάδα, 2014, Έγχρωμο, 110?
Σκηνοθεσία-Σενάριο: Kristina Grozeva, Petar Valchanov  

Το μάθημα συγχώρεσης που επιδιώκει να διδάξει μια νέα δασκάλα στα παιδιά, μετατρέπεται απροσδόκητα σε  μάθημα ζωής για την ίδια. Η καθημερινότητα είναι σκληρή για τη Νάντε, και τα οικονομικά προβλήματα θα την οδηγήσουν σε ακραίες καταστάσεις. Οι δύο σκηνοθέτες πειραματίζονται με την έννοια του «μαθήματος» σε πολλαπλά επίπεδα, δημιουργώντας μια ταινία στο ύφος του σινεμά βεριτέ. Χτίζουν μια ιστορία απλή, βασισμένη σε μια γυναίκα με ιδανικά, στην οποία στη συνέχεια θέτουν διλήμματα, αναγκάζοντάς την να υπερσκελίσει τους ηθικούς της φραγμούς. Χωρίς ίχνος διδακτισμού, η ταινία παραδίδει ένα μάθημα θάρρους και αποφασιστικότητας, απέναντι σ’ ένα εχθρικό περιβάλλον, που καπηλεύεται το φόβο και την ανάγκη για επιβίωση.