Οι γυναίκες δεν πρέπει…
Να αφήσουν κανεναν να τους πει τι πρέπει και τι ΔΕΝ πρέπει να κανουν!
“Break The Bias” αυτό είναι το σύνθημα για τον εορτασμό της Διεθνής Ημέρας της Γυναίκας. Σε ελεύθερη μετάφραση θα μπορούσαμε να πούμε πως σημαίνει «σπάσε τα στερεότυπα», αλλά αν το αφήναμε στο χέρι μου θα το μετέφραζα σε «συνέτριψε τις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα», διέλυσε τα, ξερίζωσε τα.
Τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις είναι σαν τα αγριόχορτα, βλέπεις μόνο την επιφάνεια, την κορυφή της πρασινάδας, η ρίζα όμως είναι βαθιά στο χώμα και απειλεί τα σπαρτά σου και τα όμορφα λουλούδια που με τόσο κόπο φύτεψες. Όσο και να κόβεις την πρασινάδα, η ρίζα είναι ακόμα εκεί, πρέπει να την βρεις και να την ξεριζώσεις, τότε μόνο ίσως απαλλαγείς και γλυτώσεις τον κήπο σου.
Τα στερεότυπα κάποιες φορές είναι ορατά, εμφανίζονται στον δρόμο σου να σε σταματήσουν να σε πληγώσουν αλλά εσύ είσαι πιο έξυπνη από αυτά, τα αναγνωρίζεις, τα παραμερίζεις, τα κάνεις στην άκρη και προχωράς. Άλλες φορές όμως κινούνται υποχθόνια, μεταμφιέζονται σε προστασία, ασφάλεια, αλληλεγγύη και αφήνεσαι, αφήνεσαι γιατί όλα γίνονται για το καλό σου. Ή τουλάχιστον έτσι σου λένε.
Πριν το καταλάβεις έχεις βουλιάξει και όταν πια καταλάβεις τι έχει συμβεί νιώθεις ανίσχυρη να αντιδράσεις. «Μην σπουδάσεις μηχανικός αεροσκαφών είναι αντρική δουλειά, καλύτερα δασκάλα να έχεις χρόνο για την οικογένεια σου». «Το μαγείρεμα και το νοικοκυριό είναι γυναικεία υπόθεση», «τι το θέλεις το μεταπτυχιακό, ούτως ή άλλως αν κάνεις παιδιά ξέχνα την καριέρα» και περνάνε τα χρόνια και κάποια στιγμή συνειδητοποιείς ότι η ζωή που χάραξες δεν ήταν η ζωή που ήθελες.
Στις 8 Μαρτίου 1917 εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στην Ρωσία έκαναν απεργία για το «Ψωμί και την Ειρήνη», διαδήλωσαν, γεμίζοντας τους δρόμους της Πετρούπολης και οδήγησαν τον λαό σε μαζική απεργία. Επτά ημέρες αργότερα, ο αυτοκράτορας της Ρωσίας, ο Νικόλαος Β παραιτήθηκε και η προσωρινή κυβέρνηση χορήγησε στις γυναίκες δικαίωμα ψήφου. Αποφάσισε κάποιος για αυτές τις εργάτριες; Άκουσαν όλους αυτούς που τους είπαν ότι θα έπρεπε να είναι ευχαριστημένες μόνο και μόνο επειδή μπορούν να δουλεύουν; Και αργότερα όταν κέρδισαν το δικαίωμα του εκλέγειν σταμάτησαν εκεί; Όχι, συνέχισαν για όλα αυτά που απολαμβάνουμε οι γυναίκες σήμερα.
Η ημέρα της γυναίκας δεν είναι απλά μια γιορτή, όπου τιμούμε τις γυναίκες απλά επειδή έχουν δύο στήθη και μια μήτρα. Η διεθνής ημέρα της γυναίκας είναι μια παγκόσμια ημέρα που γιορτάζει τα κοινωνικά, οικονομικά, πολιτιστικά επιτεύγματα των γυναικών, όμως δεν είναι μόνο αυτό. Η ημέρα αυτή είναι μια υπενθύμιση των αγώνων που έγιναν αλλά και των αγώνων που πρέπει να γίνουν για ένα κόσμο πιο δίκαιο για τις γυναίκες, για έναν κόσμο που δεν αντιμετωπίζει την γυναίκα ως ασθενές φύλο αλλά ως ένα άτομο ελεύθερο να ορίσει το μέλλον του όπως θέλει.
Ήξερες ότι το 70% των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας είναι γυναίκες; Ή ότι ενώ οι γυναίκες παράγουν τα περισσότερα τρόφιμα (50-80%), κατέχουν λιγότερο από το 10% της γης; Ή ακόμα ότι το 80% των εκτοπισμένων από καταστροφές και αλλαγές που σχετίζονται με το κλίμα σε όλο τον κόσμο είναι γυναίκες και κορίτσια;
Σύμφωνα με το World Economic Forum, θα χρειαστούμε περίπου 135 χρόνια για να πετύχουμε παγκόσμια ισότητα των φύλων. Επίσης, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό δείκτη για την ισότητα των φύλων, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση στην Ευρώπη αναφορικά με την ισότητα με βάσει δεδομένα στους τομείς της εργασίας, της υγείας, της γνώσης, της εξουσίας. Επομένως, αφού γιορτάσουμε για όλα αυτά που κερδήθηκαν, ας αφιερώσουμε χρόνο να αναλογιστούμε όλα αυτά που δεν έχουν κερδηθεί ακόμη.
Σήμερα λοιπόν, μην δώσετε λουλούδια στις γυναίκες, δείξτε την υποστήριξη και την αγάπη σας κάνοντας πράξεις. Αυτό μπορεί να γίνει με μικρές καθημερινές πράξεις από τον καθένα είτε με ένα στενευμένο πρόγραμμα από θεσμούς και επιχειρήσεις. Διεκδικήστε αυτές τις αλλαγές, μιλήστε ανοιχτά για τα στερεότυπα και την ανάγκη για ίσες ευκαιρίες.
Τέλος, θα ήθελα να απευθυνθώ και στις γυναίκες, λέγοντας ότι πολύ συχνά πετάμε το μπαλάκι στους άλλους, στην πατριαρχία, στα στερεότυπα που χάραξαν τον δρόμο αντί για εμάς. Όσο και αν όλα αυτά έχουν μπει μπροστά μας σαν εμπόδιο, θα ήταν σώφρων, σήμερα, να κάνουμε την αυτοκριτική μας, να σκεφτούμε αν τα εμπόδια που μας έβαλαν ήταν τόσο ψηλά που δεν μπορούσαμε να τα υπερπηδήσουμε ή αν παθητικά αποδεχτήκαμε τον ρόλο του ανθρώπου που δεν ορίζει τις επιλογές του. Οι γυναίκες έχουμε πολλές ακόμα νίκες να γιορτάσουμε αρκεί να συνειδητοποιήσουμε οι ίδιες τις δυνατότητες μας και να ξεριζώσουμε εκείνα τα αγριόχορτα από τον κήπο μας, αντί να περιμένουμε από τους άλλους να το κάνουν.
Κλείνω με ένα απόσπασμα από τον λόγο που έδωσε την δεκαετία του 90 η Nora Ephron στο παλιό της κολέγιο μπροστά σε πλήθος νέων γυναικών:
______________________