William Blake, ένας μεγαλοφυής παράφρονας καλλιτέχνης!
Λίγες μορφές της Τέχνης έχω τόσο ψηλά στη εκτίμησή μου, όσο τον τεράστιο ζωγράφο, χαράκτη και ποιητή William Blake (Ουίλιαμ Μπλέικ). Μία απόκοσμη μεγαλοφυΐα που θεωρείται σήμερα ένα από τα πιο οξυδερκή πνεύματα που έζησαν ποτέ, ακόμα κι αν στην εποχή του χλευαζόταν ως παράφρων.
Χαρακτηρίζεται ως ο «προφήτης της Αγγλικής λογοτεχνίας», ενώ το ποιητικό του έργο απολαμβάνει διαχρονικά το θαυμασμό εκατομμυρίων ανθρώπων. Η οξυδερκής ματιά και η ιδιαίτερα σκοτεινή του προσωπικότητα γοήτευσε και γοητεύει τους λάτρεις της Τέχνης. Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους των ρομαντικών, ενώ το έργο του βγήκε από την κατάκριση και ξεκίνησε να θαυμάζεται και να αξιολογείται θετικά.
Ο William Blake γεννήθηκε στο Λονδίνο από μία οικογένεια που ανήκε στη μεσαία τάξη, στις 28 Νοεμβρίου του 1827. Είχε την ευκαιρία να ασχοληθεί με την καλλιτεχνική του κλίση με μεγάλη ευκολία, καθώς οι γονείς του ενθάρρυναν την ενασχόλησή του με την καλλιτεχνική δραστηριότητα. Του επέτρεψαν να παρακολουθεί καλλιτεχνικά μαθήματα και να μη συνεχίσει τη φοίτησή του στο συμβατικό σχολείο. Ξεκίνησε να γράφει τα πρώτα του ποιήματα σε τρυφερή ηλικία. Ανάμεσα στο ποιητικό του έργο συγκαταλλέγονται η συλλογή Poetical Sketches (1783), There is no Natural Religion (1788), το All Religions are One (1788), το The Book of Ahania (1875) και το Everlasting Gospel (1818).
Του δικού μου του ανέμου φόβο είχα η μανία
μη χαλάσει όλα τ’ άνθη τα σωστά και τα ωραία,
και ο ήλιος ο δικός μου έκαιγε μεγάλη φλόγα,
και τ’ αγέρι το δικό μου έπαψε πνοή να έχει.
Άνθος όμως απ’ τα ωραία μήτε ένα δεν ευρέθη
όμορφο και γινωμένο πάνω σε κανένα δέντρο –
όλα ετούτα ‘δω τα άνθη έγιναν και μεγαλώσαν
άκαρπα, και ψευτισμένα, όμορφα μόνο στο μάτι.
Άτιτλο
Ο Blake αναφερόταν συχνά στα οράματα που έβλεπε, τα οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, βίωνε από πολύ μικρή ηλικία. Η καλλιτεχνική του δημιουργία διανθίστηκε από τη θρησκευτική του αναζήτηση, καθώς περιέγραφε κυρίως, γεγονότα της Βίβλου. Εκπαιδεύτηκε σε όλες τις μορφές χαρακτικής για περίπου επτά χρόνια και κυκλοφόρησε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Poetical Sketches (Ποιητικά Σχεδιάσματα) το 1783. Οι κριτικοί τον εκθείασαν, όχι μόνο για την ποιητική του ικανότητα, αλλά διέκριναν και την επιρροή που δέχτηκε από παλαιότερους ποιητές, όπως τον William Shakespeare. Νυμφεύτηκε την Catherine Boucher, στην οποία έμαθε γραφή, ανάγνωση και τη χαρακτική τέχνη.
Ο Blake υπήρξε επαναστάτης και στις απόψεις του για διάφορα θέματα-ταμπού της εποχής, όπως την υπερβολική προσπάθεια ελέγχου σεξουαλικότητας της γυναίκας και την πολιτική εμμονή με την παρθενία πριν το γάμο. Επιπλέον, θεωρούσε πως η γυναίκα πρέπει να επιλέγει ελεύθερα και όχι να εξαναγκάζεται σε προκαθορισμένο γάμο. Στην εποχή του χαρακτηριζόταν ψυχικά ανισόρροπος, ενώ εφημερίδες τον χαρακτήριζαν ως «ένας ακίνδυνος παράφρονας». Και ενώ αρχικά απογοητευόταν, αποφάσιζε να μην εγκαταλείπει την τέχνη του.
Ο Blake είναι ιδιαίτερα γνωστός για μία σειρά εικονογραφήσεων που φιλοτέχνησε για το βιβλίο του Ιώβ, στην Παλαιά Διαθήκη. Αναπαράστησε ουκ ολίγες φορές, τα πάθη του Ιώβ σε αρκετούς πίνακές του. Το τέλος της ζωής του τον βρήκε τον Αύγουστο του 1827, διαβάζοντας τη Βίβλο και μαθαίνοντας Ιταλικά ώστε να καταφέρει να διαβάσει Δάντη. Η προσπάθειά του να μεταφράσει τη Θεία Κωμωδία του ίδιου παράμεινε ημιτελής. Ο Blake ήταν ένα οξυδερκές μυαλό που ακόμα διεισδύει στα άδυτα της ανθρώπινης ύπαρξης. Έδωσε στην Τέχνη μία σκοτεινή και ταυτόχρονα, ρομαντική μορφή που θα γοητεύει πάντοτε…
