Ο Ιάσων Λίγας, η Voi και μια νέα γενιά παθιασμένων αμπελουργών.

Ξινόμαυρο, αγιωργίτικο, σαββατιανό, μαλαγουζιά και πολλά άλλα. Ένας από τους λόγους που το ελληνικό κρασί έχει περάσει εδώ και πολύ καιρό τα σύνορα, είναι οι ελληνικές ποικιλίες, που -αν όχι αποκλειστικά, καλλιεργούνται κατά κύριο λόγω στις ελληνικές αμπελουργικές ζώνες.

Ένα από τα λάθη που έγιναν και το ελληνικό κρασί δεν έχει ακόμη τη θέση που του αξίζει, είναι πως αυτές οι ποικιλίες ξεχάστηκαν. Κι όμως, ξεχάστηκαν πρώτα από τους μεγάλους και μικρούς οινοποιούς που εδώ και χρόνια κάνουν ό,τι μπορούν για να μιμηθούν τα μεγάλα οινοποιεία του εξωτερικού και στη συνέχεια από τους παραγωγούς, που έπρεπε να ακολουθήσουν τις ανάγκες της αγοράς για να επιβιώσουν.

Μπορεί να ζούμε στην εποχή που το ελληνικό κρασί «ακούγεται» και προωθείται όσο ποτέ στο εξωτερικό, όμως σε αυτό έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης και η νέα γενιά οινοποιών που εδώ και καιρό μας συστήνει το «παλιό» ή καλύτερα το αυθεντικό.

Ένας απ’ αυτούς τους παραγωγούς είναι και ο Ιάσων Λίγας. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Ο πατέρας του είναι Έλληνας οινολόγος, ενώ η μητέρα του κατάγεται από τη Γαλλία με γερμανικές ρίζες. Ταξίδεψε για καιρό ανάμεσα σε αυτές τις δύο χώρες, ενώ σπούδασε οινολογία στην κωμόπολη Avize και στο Montpellier της Γαλλίας, με ειδικότητα στην βιοδυναμική και φυσική οινοποίηση.

Άκουσα πρώτη φορά για το «φυσικό κρασί» πριν από μερικά χρόνια. Ήταν περίεργο, μυστηριώδες, ενώ άρχισε να «ενοχλεί» ορισμένους, κυρίως επειδή επιλέγοντας τον όρο «φυσικό», αυτή η αμπελουργική συμμαχία φαινόταν να υπονοεί ότι όλα τα άλλα κρασιά ήταν «αφύσικα». Ανακαλύπτοντάς το, βρήκα παθιασμένους αμπελουργούς που ήθελαν απλά να καλλιεργούν τα αμπέλια τους με τον πιο ήπιο τρόπο και να επεμβαίνουν όσο το δυνατόν λιγότερο στο τελικό προϊόν.

Ο Ιάσων, αφού δούλεψε σε πολλά αμπελοτεμάχια και διάφορες ελληνικές παλιές ποικιλίες σε διαφορά σημεία της Ελλάδος όπως η Πέλλα, η Νάουσα, η Τήνος και η Σάμος, επέστρεψε για ν’ ασχοληθεί με με τις ποικιλίες σταυρωτό, κρασάτο και ξιόμαυρο που βρίσκονται στην Ραψάνη και πριν από λίγο καιρό, με τον συνεταίρο του Δημοσθένη Βαβάτση, ξεκίνησαν να κάνουν πράξη την ιδέα ενός οινοποιείου με το όνομα Voi ή Βοή.

Όλοι τους πιστεύουν πως η φύση «ξέρει» και αυτό αποδεικνύεται από τις ποικιλίες που καλλιεργούν, ξινόμαυρό, σταυρωτό και κρασάτο. Τρεις κόκκινες ποικιλίες που επιβίωσαν στον χρόνο, με το κρασάτο να καλλιεργείται -σχεδόν- αποκλειστικά στον Όλυμπο.

Η καλλιέργεια είναι βιοδυναμική ή περμακουλτούρα (permaculture). Βασίζεται στη λογική πίσω από τη δημιουργία του οικοσυστήματος και τους νόμους της φύσης. Για παράδειγμα, χρησιμοποιείται ελάχιστο θειάφι, το οποίο προέρχεται από ηφαιστειογενή εδάφη, ενώ κατά τη διάρκεια του κλαδέματος, φτιάχνονται βάμματα με κερί, πρόπολη και σπαθόλαδο, που με ένα πινέλο «κλείνουν» την τομή του κλίματος. Έτσι, προστατεύεται η τομή από τις χαμηλές θερμοκρασίες, επουλώνεται το κλίμα και την άνοιξη, μέλισσές κάθονται πάνω στο κλίμα για να μαζέψουν το παραπανίσιο κερί, ενώ το αμπέλι προστατεύεται από τους μύκητες. Μία διαδικασία, που φέρνει πολλά αποτελέσματα.

Παράλληλα, σε αυτού του είδους την οινοποίηση δίνεται μεγάλη βάση στην κίνηση της σελήνης. Όπως το φαινόμενο της παλίρροιας προκαλείται κυρίως από τη σελήνη, όταν αλλάζει η απόστασή της από τη γη, έτσι και στο κρασί υπάρχει το αντίστοιχο σεληνιακό ημερολόγιο. Στη βιοδυναμική οινοποίηση, δίνεται βάση σε αυτό από τη φύτευση του αμπελιού, το κλάδεμα και το μέγεθος, μέχρι την εμφιάλωση του. Έτσι, η καλλιέργεια σέβεται τους κύκλους της σελήνης, τη γη και τους κύκλους της ζωής του κλίματος.

Ο Ιάσων συνεργάζεται εδώ και χρόνια με πανεπιστήμια τους εξωτερικού από της Napa Valley στην Καλιφόρνια ή της Βαρσοβίας, ενώ κατά τη διάρκεια του χρόνου φιλοξενούνται στο κτήμα φοιτητές, για να τους διδάξει μερικές από τις μεθόδους της περμακουλτούρα. Στο μέλλον, σκοπός είναι να χτιστεί μέσα στο κτήμα και μία σχολή, αμπελουργίας-οινολογίας ανοιχτή σε όλους, με ένα μικρό αμφιθέατρο, όπου θα έρχονται -επίσημα πλέον, φοιτητές, που θα μπορούνε να κάνουν έρευνα πάνω σε παλιές ποικιλίες και νέες μεθόδους καλλιέργειας και οινοποίησης.

Αυτό το διάστημα, ενώ όλες οι εκτάσεις βρίσκονται αποκλειστικά γύρω από την Ραψάνη, οι κύριες διαδικασίες οινοποίησης γίνονται στο Κτήμα Λίγας που βρίσκεται στην Κρανιά και ανήκει στον πατέρα του Ιάσωνα. Ένας άνθρωπος που υπήρξε μαθητής του Masanobu Fukuoka, ενός Ιάπωνα γεωπόνου που είχε βρεθεί στην Ελλάδα για να εκπαιδεύσει τον κόσμο πάνω στη φυσική καλλιέργεια και οινοποίηση. Η λοιγική και στις δύο περιπτώσεις είναι πως για κάθε καλό που κάνεις, προκύπτουν πολλά καλά αποτελέσματα, όμως και κάθε λάθος, φέρνει τα αντίστοιχα κακά αποτελέσματα. Είναι μια διαδικασία που απαιτεί αφοσίωση και σωστή εκπαίδευση.

Συνολικά, παράγονται 4 ετικέτες με την επωνυμία Voi. Το Νέφος (ροζε), το Ύμνος (λευκό) και το Απόι (ερυθρό). Για την αποθήκευση του κρασιού κατά την οινοποίηση χρησιμοποιούνται τόσο ξύλινα βαρέλια, όσο και αμφορείς.

Από την άλλη, αυτή την εποχή, στη Ραψάνη υπάρχουν υποδομές οπού μπορεί ο καθένας, μετά από κράτηση, να κάνει μία ξενάγηση στον χώρο των αμπελιών και να οργανώσει ένα «νομαδικό» γεύμα στη φύση. Η Voi σε συνεργασία με την ομάδα Nomade et Sauvage και άλλους chefs διοργανώνουν γεύματα μαγειρεμένα στη φωτιά με τοπικές και βιολογικές πρώτες ύλες. Έτσι, δίνουν πρόσβαση στον καθένα να βρεθεί εκεί και ν’ ανακαλύψει όλα αυτά που μας προσφέρει η φύση.

Αυτή είναι μόνο μία περίπτωση από τις πολλές που μπορούμε να συναντήσουμε στα ελληνικά εδάφη. Τα φυσικά κρασιά δεν είναι ούτε τάση, ούτε μόδα. Είναι καθεστώς, που αν πιστέψουμε σε αυτό και στον πολιτισμό μας, τότε σίγουρα το ελληνικό κρασί μπορεί να πετύχει πολλά περισσότερα απ’ όσα έχουμε δει, αλλά και απ’ όσα μπορούμε να φανταστούμε.

______________________
Ακολουθήστε τη Voi στο Instagram.

Voï… Wines Natürlich!

Την Πέμπτη 22 Ιουνίου από τις 18:00 στο Poster (Πάικου 2, Περιοχή Βαλαωρίτου) διοργαώνεται μια εκδήλωση που συνδυάζει τη γιορτή του ελληνικού φυσικού κρασιού και την παρουσίαση του νέου -καλοκαιρινού- μενού του εστιατορίου.

Οι Ιάσωνας Λίγας και Δήμος Βαβάτσης, δύο κορυφαίες μορφές της ελληνικής φυσικής οινικής σκηνής. Voï, το προσωπικό τους εγχείρημα, που προμηθεύεται σταφύλια από αμπελώνες φυτεμένους στον Όλυμπο, προσφέροντας μια μοναδική και εκφραστική σύνδεση με τη φύση. Αυτή την Πέμπτη παρουσιάζουν τα κρασιά τους στο Poster.

Θα δοκιμάσουμε:

• Ύμνος 2022
• Nefos 2022
• Apoi-Σ (Σταυρωτό)
• Apoi-Κ (Κρασάτο)

Το Apoi-Σ και το Apoi-K είναι δείγματα βαρελιού αποκλειστικά για αυτή τη γευσιγνωσία, οπότε και αυτή θα είναι η μοναδική ευκαιρία να τα δοκιμάσουμε πριν καν εμφιαλωθούν.

Οι θέσεις είναι περιορισμένες. Τα εισιτήρια είναι 24€ το άτομο, που συμπεριλαμβάνει τη γευσιγνωσία κρασιού και μια επιλεγμένη πιατέλα τυριών. Για όσους επιθυμούν να εμβαθύνουν στην εμπειρία, μπουκάλια Hymnos και Nefos θα είναι διαθέσιμα για να συνοδεύσουν το γεύμα σας.