Είναι υγιές να βάζουμε στόχους για την νέα χρονιά;
Οι άνθρωποι θέτουν στόχους για την νέα χρονιά εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό είναι μια παράδοση τουλάχιστον τεσσάρων χιλιάδων ετών. Οι αρχαίοι Βαβυλώνιοι γιόρταζαν το νέο τους έτος με την αναγέννηση του θεού Ήλιου Μαρντούκ -την άνοιξη, για να συμπέσει με την εποχή της σποράς του κριθαριού, το λεγόμενο Akitu. Ένα δωδεκαήμερο φεστιβάλ στο οποίο ο βασιλιάς υποσχόταν να εκπληρώσει έναν εκτενή κατάλογο καθηκόντων κάτι παρόμοιο με την λίστα των δικών μας στόχων που γράφουμε ευλαβικά αρχές του χρόνου.
Από την άλλη, σε ‘μας φαίνεται δελεαστικό να ανατρέψουμε αυτή την αρχαία παράδοση, να μην θέσουμε στόχους, να αφεθούμε στο σήμερα και το τώρα.
Θα μπορούσαμε να μην θέσουμε στόχους, να μην πάρουμε αποφάσεις και να αφήσουμε την ζωή να πάρει τον δρόμο της μόνη -σαν ένα ξέγνοιαστο φύλλο που το συμπαρασύρει ο άνεμος και αράζει στην επιφάνεια ενός ρέματος που το οδηγεί μέσα από πεδιάδες και δάση χωρίς σκοτούρες και άγχη.
Ο Κίρκεγκωρ θα υποστήριζε ότι μια τέτοια μεταφορά είναι παραπλανητική: θα μοιάζαμε περισσότερο με μια πέτρα που εκσφενδονίζεται στην επιφάνεια του νερού, η οποία «χοροπηδάει ελαφρά για λίγο, αλλά μόλις σταματήσει να χοροπηδάει, βυθίζεται αμέσως στα βάθη». Χωρίς δεσμεύσεις κινδυνεύουμε να εξαφανιστούμε στην υπαρξιακή άβυσσο. Μια ζωή που στερείται σκοπού δημιουργεί άγχος. Μια ζωή με νόημα, σύμφωνα με τον Κίρκεγκωρ, είναι μια ζωή στην οποία διεκδικούμε ενεργά τον εαυτό μας για να ζήσουμε πληρέστερα.
Αυτό που διαφοροποιεί τους ανθρώπους από τα άλλα πλάσματα είναι ότι έχουμε «το δικαίωμα να δίνουμε υποσχέσεις» σύμφωνα με τον Νίτσε. Το να δίνουμε υποσχέσεις θέτει επί τάπητος μια θεμελιώδη πτυχή της ανθρωπιάς μας: ότι ο καθένας από εμάς ΕΙΝΑΙ και ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ο άνθρωπος που θα γίνουμε στο μέλλον. Τι σημαίνει όμως αυτό; Ας το αναλύσουμε με μια ερώτηση: Θα είσαι το ίδιο άτομο την επόμενη χρονιά; Λοιπόν, όχι ακριβώς. Τα φυσικά σου χαρακτηριστικά θα αλλάξουν αντικειμενικά, έστω και ελάχιστα. Η ταυτότητα σου και η ψυχολογική σου κατάσταση μπορεί να αλλάξει, γιατί εξαρτάται από τα πράγματα που θα σου συμβούν ή δεν θα σου συμβούν την νέα χρονιά.
Μια υπόσχεση είναι ένας τρόπος να ορίσεις ένα αβέβαιο μέλλον. Είναι ένας τρόπος προβολής του εαυτού σου στους επόμενους μήνες. Ο Νίτσε, ωστόσο, δεν λέει ότι πρέπει να πραγματοποιήσουμε όλες τις αποφάσεις που πήραμε. Μερικές φορές, το κόστος είναι απλώς πολύ υψηλό. Το να εκπληρώνουμε όλες τις υποσχέσεις άνευ όρων μπορεί να είναι ανόητο, αν όχι αλαζονικό.
Για αυτό παρε τις αποφάσεις σου! Έχεις το δικαίωμα να δίνεις υποσχέσεις στον εαυτό σου. Και έχεις το δικαίωμα να τις αθετείς. Αλλά δεν χρειάζεται να τις πάρεις την πρώτη μέρα ούτε καν την δεύτερη μέρα του χρόνου, έχεις μια ολάκερη ζωή μπροστά σου!