Cinematic Odyssey #29: Οι ταινίες της εβδομάδας!
Μέσα από πληθώρα ιστορικών και γεωγραφικών τοποθεσιών, οι ταινίες της εβδομάδας εξερευνούν την μοναξιά, την ανθρώπινη σύγκρουση αλλά και την ηθική. Με καθηλωτικό τρόπο, οι τρεις αυτές ταινίες φωτίζουν τα πιο σκοτεινά και βαθιά σημεία της ανθρώπινης ύπαρξης φανερώνοντας πώς οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων δοκιμάζονται στα όρια, μέσα σε αφιλόξενα περιβάλλοντα και βίαιες καταστάσεις.
______________________
Godland (2022-Hlynur Pálmason)

Μεταξύ Δανίας και Ισλανδίας του 19ου αιώνα, η ταινία του Hlynur Pálmason “Godland “ αφηγείται την ιστορία του Λούκας. Ο Λούκας είναι ένας νεαρός Δανός ιερέας που ταξιδεύει μέχρι την Ισλανδία προκειμένου να χτίσει μία εκκλησία και μετέπειτα να προσηλυτίσει τους ντόπιους κατοίκους. Κατά την διάρκεια του μακρινού αυτού ταξιδιού παρατηρούμε τον Λούκας όλο και πιο απομονωμένο, ενώ υποψιαζόμαστε πως η αργή και βασανιστική του πορεία τον οδηγεί στην εσωτερική του διάλυση. Το αφιλόξενο τοπίο αλλά και οι άνθρωποι του δεν ωθούν τον Λούκας να το αφουγκραστεί, καθώς οι πολιτισμικές διαφορές και η αλαζονεία του τον καταδικάζουν σε μια πορεία προς την πνευματική και σωματική του κατάρρευση. Τα απέραντα, αυστηρά δομημένα ισλανδικά τοπία αντικατοπτρίζουν την ψυχική του αποξένωση, καθώς ολοένα και χάνει την επαφή με την αποστολή του και βυθίζεται σε υπαρξιακή κρίση.
Μέσω της ταινίας θίγεται η θυελλώδης σχέση μεταξύ θρησκείας και πολιτισμικού ιμπεριαλισμού, δημιουργώντας το ερώτημα: Μπορεί η πίστη να ανθίσει σε εδάφη που δεν την αποδέχονται; Σε συνδυασμό με την προσεγμένη φωτογραφία, την έντονη αίσθηση της φύσης καθώς και των αργών ρυθμών, το Godland αποτελεί μία φιλοσοφική εξερεύνηση γύρω από την ανθρώπινη αδυναμία μπροστά στο άγνωστο.
______________________
The Banshees of Inisherin (2022-Martin McDonagh)

Η ταινία του McDonagh “The Banshees of Inisherin” μας μεταφέρει σε ένα μικρό και απομονωμένο ιρλανδικό νησί κατά την διάρκεια του Ιρλανδικού Εμφυλίου Πολέμου. Εκεί παρατηρούμε δύο φίλους, τον Padraic και τον Colm, με την φιλία τους να βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης χωρίς όμως να είναι ξεκάθαρο το γιατί: Colm αποφασίζει ότι δε θέλει πια να είναι φίλος με τον Pádraic, και η κατάσταση κλιμακώνεται σε μια σειρά από παράλογες και φρικτές πράξεις. Με μαύρο χιούμορ και φιλοσοφικό υπόβαθρο η ταινία μας μιλά για τις λεπτές ισορροπίες μεταξύ φιλίας, νοήματος της ύπαρξης αλλά και αυτοκαταστροφής. Ο Colm, βρίσκεται αντιμέτωπος με μία κρίση ταυτότητας και αναζήτησης ενός πιο ουσιώδους βίου, εξού και η απόφαση του να απομακρυνθεί από τον φίλο του, Padraic, ο οποίος δυσκολεύεται να αποδεχτεί αυτή την απόφαση.
Η επιλογή της περιόδου αυτής δεν είναι καθόλου τυχαία, μιας και ο πόλεμος μπορεί να ερμηνευτεί και διαφορετικά: οι χαρακτήρες της ταινίας, αποτελούν σύμβολα ενός πολέμου δίχως αιτία. Οι ήρωες παλεύουν με την ανάγκη για συντροφιά, τον εγωισμό τους καθώς και την αδυναμία να ξεφύγουν με τις εμμονές τους. H ταινία, σαν ένα αλλόκοτο τραγούδι, μας βυθίζει σε έναν κόσμο όπου η μοναξιά ίσως αποτελεί την αναπόφευκτη κατάληξη της ανθρώπινης φύσης. Ο χρόνος παραμένει στάσιμος, ενώ οι χαρακτήρες εγκλωβίζονται στην ματαιότητα των αποφάσεων τους καταδικασμένοι να βαδίζουν σε έναν φαύλο κύκλο απόγνωσης όπου κάθε πράξη τους, κάθε απόφαση, δεν είναι παρά μια αντανάκλαση της υπαρξιακής τους φυλακής.
______________________
Tangerines (2013-Zaza Urushadze)

Η ταινία “Tangerines” αποτελεί μία συναισθηματική πνοή μέσα στον παραλογισμό του πολέμου. Στην καρδιά της Αμπχαζίας το 1992, ο Ίζο, ένας Εσθονός ηλικιωμένος καλλιεργεί μανταρίνια ενόσω βρίσκεται απομονωμένος στην γεωργιανή ύπαιθρο. Ξαφνικά δύο βαριά τραυματισμένοι στρατιώτες από αντίθετα στρατόπεδα βρίσκονται μπροστά του. Ο Ίζο αποφασίζει να τους περιθάλψει και αυτόματα ο κόσμος μίσους που επικρατεί μοιάζει να παγώνει για λίγο. Ξαφνικά ένα καταφύγιο ανθρωπιάς αρχίζει να ξεπροβάλλει, με έναν σιωπηλό σεβασμό να χαρακτηρίζει την ατμόσφαιρα ενώ αρχικά επικρατούσε μία ένταση λόγω των εθνικών αντιπαλοτήτων των στρατιωτών. Καθώς οι μέρες περνούν, τόσο οι στρατιώτες όσο και οι θεατές συνειδητοποιούμε πως, αν εξαιρέσουμε τις στολές και τις σημαίες, το μόνο που απομένει είναι ο άνθρωπος και τα συναισθήματα φόβου και ελπίδας που τον συνοδεύουν. Έτσι λοιπόν ανακαλύπτουμε πως η ουσιαστική δύναμη δεν βασίζεται στα όπλα, αλλά στην συμπόνια και στην κατανόηση.
Το Tangerines δεν αποτελεί μόνο μία αντιπολεμική ταινία. Είναι μία δυναμική αλληγορία για την ανθρώπινη φύση, που φανερώνει πως ακόμα και μέσα στις πιο σκοτεινές περιόδους η καλοσύνη είναι ακόμα εκεί, ικανή να μας φωτίσει τον δρόμο προς την συμφιλίωση. Η σύγκρουση μπορεί να είναι αναπόφευκτη· η επιλογή, όμως, να δούμε τον “εχθρό” ως άνθρωπο, είναι δική μας.
______________________