Βασίλης Τσακίρογλου: 5+1 Απαντήσεις ενός νέου συγγραφέα.
Ποια ήταν η έμπνευση για αυτό το βιβλίο; Υπήρξε κάποιο περιστατικό που σηματοδότησε αυτή την απαισιόδοξη χροιά;
Θα μπορούσε να πει κανείς -εγώ δηλαδή- ότι το περιστατικό εκείνο που διαμόρφωσε την απαισιόδοξη οπτική που έχει υιοθετηθεί στο «Ευτυχείτε» είναι η γέννησή μου. Η ύπαρξή μου είναι ένα δυστύχημα, τις επιπτώσεις και τις παρενέργειες του οποίου μάλλον δεν θα μπορέσω να ξεπεράσω ποτέ. Σε κάποιον από τους αφορισμούς του «Ευτυχείτε» γράφω ότι «βασικό και θεμελιώδες μέλημα της ανθρώπινης κοινότητας θα έπρεπε να είναι η προστασία των παιδιών από τους γονείς τους. Τα τέκνα δεν οφείλουν τίποτα στους γονείς. Όχι μόνο δεν είναι υποχρεωμένα να περιθάλπουν, να γιατροπορεύουν και να γηροκομούν τους γεννήτορές τους, αλλά κανονικά θα έπρεπε να τους μηνύουν για απρόκλητη και άσκοπη γέννηση». Για τη δική μου περίπτωση πιστεύω ότι ισχύει απολύτως.
Σε ό,τι αφορά στην πηγή έμπνευσης, το «Ευτυχείτε» είναι μια διαθήκη, κατά κάποιο τρόπο. Αυτά πιστεύω, έτσι βλέπω τον κόσμο και τη ζωή. Ίσως λόγω υπερβολικού εγωκεντρισμού θεώρησα ότι είχα την υποχρέωση, ότι όφειλα να καταγράψω τις απόψεις μου ώστε να μείνουν κτήμα ες αεί, διαθέσιμο σε όλους όσοι θα αναρωτηθούν «τι άραγε να σκεφτόταν αυτός ο Βασίλης Τσακίρογλου;» Φυσικά, το ότι ουδείς ποτέ αναρωτιέται τι έχει μέσα στο κεφάλι του ο τάδε ή ο δείνα, σε καμία περίπτωση δεν με εμπόδισε να προχωρήσω στη συγγραφή του «Ευτυχείτε».
Ο τόνος του βιβλίου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί κι ως διδακτικός. Ποιο αισιόδοξο μήνυμα θα θέλατε να μεταλαμπαδεύσετε;
Ότι η πραγματική ευτυχία, κατά τη γνώμη μου πάντα, κρατά τόσο όσο ο οργασμός. Η ευτυχία που μας αναλογεί, γενικότερα, διαρκεί τόσο όσο κάθε οργασμικού τύπου εμπειρία. Ευτυχία είναι μόνο όταν σταματάμε να σκεφτόμαστε, όταν παθαίνουμε σοκ μπροστά π.χ. σε ένα εκπληκτικό έργο τέχνης, σε μια μελωδία ή σε ένα κείμενο. Ή, όταν βρισκόμαστε σε οργασμό, κατά την κυριολεκτική έννοια. Συμπερασματικά, η μόνη ευτυχία στην οποία μπορούμε να ελπίζουμε εμείς οι άνθρωποι είναι κάποια απειροελάχιστα χρονικά διαστήματα αναστολής των συνειδητών μας λειτουργιών. Και αυτά τα μικροσκοπικά διαλείμματα οφείλουμε να τα απολαμβάνουμε και να τα πολλαπλασιάζουμε. Τίποτε άλλο δεν έχει νόημα μέσα στην διαρκή φρίκη του ανθρώπινου βίου.
Πόσο χρόνο χρειάστηκε για να ολοκληρωθεί αυτή η συλλογή από καυστικές φιλοσοφικές σημειώσεις;
Χρειάστηκα κάποια χρόνια, άγνωστο πόσα, ίσως 3-4 δεκαετίες, για να διαμορφώσω τη σκέψη μου και να μορφώσω μια άποψη για τη ζωή και τον κόσμο γύρω μου. Χρειάστηκα γύρω στις 6-7 ημέρες για να γράψω τους αφορισμούς του «Ευτυχείτε» και σχεδόν δύο χρόνια για να αποφασίσω με ποια τυχαία σειρά θα δημοσιευτούν τελικά στο βιβλίο.
Πώς προέκυψε το οξύμωρο του τίτλου;
Σίγουρα δεν είναι φόρος τιμής στον αείμνηστο Άλκη Στέα, τον εμβληματικό εκφωνητή, παρουσιαστή της δημόσιας τηλεόρασης κ.λπ. Αφού αποκλείστηκε, λόγω του ότι είχε ήδη χρησιμοποιηθεί από άλλους, το ενδεχόμενο να τιτλοφορηθεί «Κενή Διαθήκη» όπως αρχικά είχα σκεφτεί, πειραματίστηκα με διάφορες άλλες προσεγγίσεις, όπως «Άσλαχνη ομορφιά» ή «Tractatus Misanthropicus» κ.α. Αντιλαμβανόμενος ότι βαδίζω όλο και πιο βαθιά στο σκοτεινό δάσος της γραφικότητας, αποφάσισα να προσγειώσω τον εαυτό μου στο «Ευτυχείτε». Ένα ρήμα που ταιριάζει απόλυτα σε ένα μισανθρωπικό ανάγνωσμα, σε μια συλλογή αφορισμών που ανατέμνει το ανέφικτο της ανθρώπινης ευτυχίας. Θα μπορούσε να υπάρχει και ένα ερωτηματικό, αυτό όμως θα υπονοούσε πιθανότατα ότι περιμένω και κάποια απάντηση από τους αναγνώστες. Για να είμαι ειλικρινής, δεν θα ήθελα να βάλω κανέναν στον κόπο να με ενημερώσει εάν ευτυχεί ή όχι.
Από πολλές ευχές-κατάρες προκύπτει ένα υποβόσκον σεξιστικό σχόλιο. Πού οφείλεται αυτό;
Σε έναν αφορισμό του «Ευτυχείτε» γράφω π.χ. το εξής: «Πιθανώς σε αυτούς που κάποτε τα συμφώνησαν μεταξύ τους και τα χώρισαν, η μοιρασιά ανάμεσα στα φύλα να φάνηκε δίκαιη. Δηλαδή η εξουσία επισήμως στους άντρες και η διαχείριση του σεξ στις γυναίκες. Το αποτέλεσμα αυτού του συμβολαίου είναι μια ανδροκρατούμενη κοινωνία εξαρτημένη από τις διαθέσεις των γυναικών, οι οποίες δεν διστάζουν να θυσιάσουν την προσωπική τους ηδονή για να παίξουν παιχνίδια εξουσίας με τους άντρες, πάντα με μοχλό τη συναίνεσή τους στο σεξ». Για εμένα αυτός ο συλλογισμός περιέχει μια τάση πραγματισμού, καθόλου όμως σεξισμού. Αυτή είναι η ανάγνωσή μου για το πώς έχουν δομηθεί οι ρόλοι των φύλων. Πρόθεσή μου δεν είναι να υποτιμήσω τη γυναίκα ή να θυματοποιήσω τον άνδρα. Αμφότερα τα φύλα, όλοι μας, άνδρες ή γυναίκες, είμαστε θύματα μιας ογκώδους, δυσλειτουργικής και αδιέξοδης ανοησίας. Η ίδια αυτή ανοησία μάς εγκλωβίζει όλους σε στερεότυπα και προκατασκευασμένα μοντέλα συμπεριφοράς. Δυστυχώς μόνο σε αυτή τη συλλογική πλάνη υπάρχει ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα.
Τι σχόλια έχεις λάβει από το κοινό για το βιβλίο;
Κάποιοι είπαν ότι «την αλήθεια γράφεις, αλλά δεν αντέχεται τόση αλήθεια». Άλλοι κατέφυγαν στο αναμενόμενο ερώτημα «και εσύ που μας τη λες τόσο άγρια, ποιος είσαι; Εσύ στη ζωή σου είσαι τόσο κυνικός και μισάνθρωπος, χωρίς φίλους, συμβατικότητες κ.λπ;» Νομίζω, πάντως, ότι το καλύτερο το έχει πει ο επιμελητής του βιβλίου, ο Τάσος Νικογιάννης: «Το ‘Ευτυχείτε’ είναι κάτι σαν κασέτα με ερασιτεχνική ηχογράφηση ενός πανκ συγκροτήματος που τα χώνει. Κι αυτή η κασέτα κυκλοφορεί από χέρι σε χέρι, χωρίς επεξεργασία και ραφινάρισμα. Έτσι διαδίδεται η μουσική που περιέχει ωμή και αφιλτράριστη για να σου μαστιγώνει τα αυτιά χωρίς έλεος».
______________________
«Ευτυχείτε», το νέο βιβλίο του Βασίλη Τσακίρογλου κυκλοφορεί από την Key Books.
Βρείτε το εδώ: www.keybooks.gr
