Συνέντευξη με την Μυρτώ Αλικάκη.
Βίντεο / Φωτογραφίες: Άννα Καρμίρη & Κατερίνα Μποτζώρη
Ηχος: Νίκος Καλλιάνης & Σίμος Λαζαρίδης
Δεν χρειάστηκαν περισσότερα από τα πρώτα δέκα λεπτά, για να πειστώ ότι η Μυρτώ Αλικάκη είναι μια ιδιαίτερη φυσιογνωμία, άξια όχι μόνο προσοχής, αλλά και συμπάθειας. Μια γυναίκα, που ξεχωρίζει στο καλλιτεχνικό στερέωμα, με πληθώρα αξιόλογων επιλογών, και φέτος βρίσκεται ταυτόχρονα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, μαζί με τον Λάζαρο Γεωργακόπουλο, στο έργο Μένγκελε. Ευθείς, ξεκάθαρες κουβέντες, ένα μεσημέρι Κυριακής, με ήλιο. Yukali.
Έχοντας πρωταγωνιστήσει, στο παρελθόν, στο έργο La ultima noche-οι καρχαρίες και τώρα στο Μένγκελε, ποιο είναι το στοιχείο των έργων του Θανάση Τριαρίδη που σας συγκινεί περισσότερο;
Τα έργα του Θανάση δεν είναι καθόλου «νεοελληνικά». Και αυτό, το χαρακτηρίζω προτέρημα. Δεν έχουν δηλαδή τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης νεοελληνικής κοινωνίας. Αντίθετα, μπορούμε να μιλήσουμε για έργα διαχρονικά, που θέτουν ζητήματα φιλοσοφικά και υπαρξιακά. Τι είναι ο έρωτας, ο θάνατος, η συναίνεση, η καταστροφή, το απόλυτο κακό ή το απόλυτο καλό. Ως αναγνώστης, συγκινούμαι από αυτές τις θεματικές. Ως ηθοποιός, βρίσκω πρόκληση στα κείμενά του, μιας και μου δίνουν διαφορετικές διεξόδους στο ερμηνευτικό κομμάτι. Ο ηθοποιός, που παίζει σε έργο του Θανάση, έχει πολλά πράγματα να δείξει, με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Αφήνει τις καταστάσεις ανοιχτές και ευμετάβλητες και αυτό είναι ιδιαίτερα γοητευτικό. Είναι ρόλοι, που δίνουν στον ηθοποιό την δυνατότητα να αναπτύξει την «βιρτουοζιτέ» του.
Ποια ήταν η πρώτη σκέψη που σας ήρθε στο μυαλό, όταν διαβάσατε το Μένγκελε;
Τελειώνοντας με το La ultima noche-οι καρχαρίες, είχα πει ότι δεν ήθελα να ξαναδουλέψω σε έργο του Θανάση την επόμενη χρονιά. Συνειδητοποίησα, όμως, ότι ενώ διάβαζα το Μένγκελε, είχα μπει ήδη στην διαδικασία να γίνομαι η ηρωίδα. Αυτό που μ’ άγγιξε περισσότερο και από την πρώτη στιγμή, ήταν το όνομα του Γιόζεφ Μένγκελε. Το όνομα του ανθρώπου–τέρας, του τρομερού γιατρού, που έκανε πειράματα σε παιδιά χωρίς αναισθησία.
Το βασικό ερώτημα που τίθεται στην παράσταση;
Πόσο μπορεί κανείς να δικαιολογήσει το απόλυτο κακό στο όνομα της επιστήμης και της έρευνας. Ένα ερώτημα καίριο και καθολικό. Σήμερα, τα πειράματα αυτά γίνονται στα ζώα, αλλά για μένα δεν έχει διαφορά. Είναι πλάσματα, που αισθάνονται και υποφέρουν.
Ένας άντρας και μια γυναίκα, άγνωστοι συνταξιδιώτες σε ένα ηλεκτροκίνητο τρένο, όταν ξαφνικά τα φώτα σβήνουν.
Οι δυο ήρωες είναι αυτοί που καλούνται να πάρουν θέση, θύτη ή θύματος, αντιμέτωποι μεταξύ τους. Παίζουν ένα παιχνίδι, υποδυόμενοι τον Γιόζεφ Μένγκελε και την Εσθήρ Κοέν. Εκείνος, το απόλυτο κακό κι εκείνη, το θύμα του. Μόνο που, όπως στην ζωή, έτσι και στο έργο, πολλές φορές οι ρόλοι αντιστρέφονται. Συνειδητοποιώ ότι στην καθημερινότητά μας, όλοι καλούμαστε να παίξουμε ρόλους. Ζούμε σε μια κοινωνία, η οποία, στην πλειονότητά της, επιβάλλει να φοράμε μάσκες και να φοβόμαστε την πλήρη έκθεση, συμπαρασύροντάς μας σε παιχνίδια ταυτότητας. Αυτό μπορεί να συμβαίνει, συνειδητά ή και όχι. Είναι πιο εύκολο, απ’ όσο νομίζουμε, να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε, αλλά προτιμάμε να παρουσιάζουμε μια εικόνα στα άτομα που έχουμε απέναντί μας.
Το κοινό γοητεύεται από το «απόλυτο κακό»;
Αυτό, που μάλλον εξιτάρει την φαντασία μας, είναι πως αυτός ο άνθρωπος που προσωποποιεί το κακό, μπορεί ταυτόχρονα να έχει και θετικά στοιχεία. Τόσο στην όψη, όσο και στην σκέψη. Αυτός είναι ο απόλυτος παραλογισμός. Συγκεκριμένα, στην δική μας παράσταση, αρκετοί θεατές πιστεύουν πως γίνεται μια προσπάθεια να δικαιολογηθεί ο Μένγκελε. Προσωπικά, δεν συμφωνώ πως συμβαίνει αυτό. Η ζωή δεν είναι ασπρόμαυρη, οι άνθρωποι δεν είναι μόνο καλοί ή κακοί. Υπάρχουν κι άλλες όψεις.
«Αν είσαι, είμαι». Φράση καθρέφτης;
Ο κάθε άνθρωπος, που βρίσκεται απέναντί μας, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τον διακρίνουν, βγάζει από μέσα μας διαφορετικά πράγματα. Για παράδειγμα, ένα ζευγάρι, το οποίο δεν μπορεί να λειτουργήσει, είναι αποτέλεσμα ενός εκρηκτικού συνδυασμού, όπου ο ένας προκαλεί και φέρνει στην επιφάνεια τον κακό εαυτό του άλλου. Η λύση στην κατάσταση αυτή, είναι μόνο η διακοπή. Οπότε ναι, αν είσαι, είμαι!
Ποιες δυσκολίες βρίσκονται πίσω από την ερμηνεία ενός ρόλου, με τόσο έντονες ψυχολογικές μεταβολές, όσο αυτές της Εσθήρ Κοέν; Στο τέλος της ημέρας, οι δυσκολίες αξίζουν τον κόπο του ηθοποιού;
Ο ηθοποιός καλείται να εισχωρεί στα έγκατα της ψυχής των χαρακτήρων. Η πιο μεγάλη δυσκολία, που αντιλαμβάνομαι, είναι το να καταλάβεις τον χαρακτήρα που ερμηνεύεις. Το να επικοινωνήσεις αυτό που κατάλαβες, θεωρώ ότι είναι πιο εύκολο. Η Εσθήρ, ως ηρωίδα του έργου, παλινδρομεί ανάμεσα στην νεαρή άγνωστη και την Εσθήρ Κοέν, που αποφασίζει να υποδυθεί. Πιστεύω ότι η μαγεία της υποκριτικής αυξάνεται με το πέρασμα του χρόνου, καθώς έχεις την δυνατότητα να κατανοήσεις περισσότερα και στην συνέχεια, να τα επικοινωνήσεις. Ο νέος ηθοποιός έχει ένστικτο και ορμή, αλλά όσο μεγαλώνει, αποκωδικοποιεί τον κόσμο. Και αυτός ο μαγικός κόσμος, ισορροπεί τις όποιες δυσκολίες.
Κάνοντας μια αναδρομή στην επαγγελματική σας πορεία, ποιες στιγμές ανακαλείτε σχεδόν αντανακλαστικά και με περισσή αγάπη;
Το «Έγκλημα και Τιμωρία», σε σκηνοθεσία Νικήτα Μιλιβόγιεβιτς, στο θέατρο Αμόρε, όπου παίζαμε πάλι μαζί με τον Λάζαρο Γεωργακόπουλο. Υπάρχει, επίσης, η ταινία «Κάτω από τα άστρα» (2001), που αγαπάω πολύ, όπως και η ταινία «Το δέντρο και η κούνια» (2013). Φυσικά, δεν θα μπορούσα να μην αναφέρω κάποια επεισόδια από την «10η εντολή» του Πάνου Κοκκινόπουλου, όπου ειλικρινά κάτι αισθάνθηκα να ξεκλειδώνει μέσα μου.
Ένας χαρακτηρισμός, για καθέναν από τους τρεις βασικούς συντελεστές της παράστασης. Θανάσης Τριαρίδης, Κώστας Φιλίππογλου και Λάζαρος Γεωργακόπουλος.
Θανάσης, χείμαρρος. Λάζαρος, παιδική χαρά και Κώστας, ασφάλεια.
Στο έργο γίνεται λόγος για την απόλυτη αγάπη. Είναι αυτή, η οποία εξυγιάνει το απόλυτο κακό; Είναι οι αντίθετες δυνάμεις, που προκαλούν την ισορροπία;
Δεν ξέρω αν είναι αντίθετες δυνάμεις. Γιατί ένας άνθρωπος που μισεί με απόλυτο τρόπο, να μην μπορεί και να αγαπάει ταυτόχρονα και το ίδιο απόλυτα; Τα άκρα δεν φέρνουν ισορροπία.
Ποια είναι η πιο χαρακτηριστική σκηνή του έργου; Πού βιώνετε την κορύφωση του δράματος;
Η κορύφωση βρίσκεται λίγο πριν τον τελευταίο μονόλογο του Γεωργακόπουλου, αλλά η ουσία του έργου είναι το φινάλε. Τουλάχιστον για μένα, εκεί ξεκαθαρίζει η κατάσταση. Είναι καθαρά, πλέον, τα αισθήματα αυτού του τρομερού ανθρώπου και γίνεται αντιληπτή η αιτία των πράξεων του.
Σας αρέσει να ταξιδεύετε με τρένο;
Είναι κάτι που το έχω κάνει ελάχιστες φορές στην ζωή μου, αλλά σίγουρα θυμάμαι ότι στο πρώτο μου ταξίδι με τρένο, έφτασα στην Θεσσαλονίκη. Το 1990.
Χαρακτηριστικό τραγούδι της παράστασης, είναι το «Yukali» του Kurt Weil και οι δύο ήρωες διαφωνούν σχετικά με τον ρόλο που παίζει η μουσική και τα τραγούδια στην καθημερινότητα μας.
Η μουσική, σύμφωνα με την Εσθήρ, δεν μιλάει για τίποτα, είναι μόνο μουσική. Ωστόσο, έχει μια μαγική ιδιότητα να σε αγγίζει κατευθείαν στην καρδιά και χωρίς να υπάρχει προϋπόθεση γνώσης. Δεν είναι ανάγκη, δηλαδή, να είσαι ειδικός για να αφεθείς στην ομορφιά της. Είτε ενώνει, είτε χωρίζει τον κόσμο, το σίγουρο είναι ότι χαράσσεται στην μνήμη του ανθρώπου με έναν τρόπο, που δύσκολα μπορεί να το καταφέρει οποιαδήποτε άλλη μορφή τέχνης.
Ποια είναι η πρώτη μελωδία που σας έρχεται στο μυαλό αυτήν την στιγμή;
«Α whiter shade of pale», από Procol Harum.
______________________
Παραστ’ασεις
21-25 Οκτωβρίου 2015
Ημέρες και Ώρες Παραστάσεων
Τετάρτη – Σάββατο στις 21.00
Τιμές Εισιτηρίων
Κανονικό 15€, Φοιτητικό, Ανέργων 10€
Διάρκεια Παράστασης
90 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)
Πληροφορίες και Κρατήσεις
ΘΕΑΤΡΟ ΑΥΛΑΙΑ
Πλατεία ΧΑΝΘ(Πλευρά Τσιμισκή)
Τ: 2310277700
E: [email protected]
W: www.avlaiatheatre.gr