Συνέντευξη με την Έλλη Χατζηχαραλάμπους, σκηνοθέτιδα της ταινίας «Στέισι»

Κείμενο & Φωτογραφίες: Αρίστη Ζαφειράκογλου

Η Έλλη Χατζηχαραλάμπους είναι μια νέα δημιουργός που αποφοίτησε από το Τμήμα Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και φαίνεται να έχει, ήδη, ξεκινήσει τα βήματά της στο χώρο της 7^ης Τέχνης. Συμμετέχει στο 17^ο Φεστιβάλ Γκ.Λ.Α.Τ. Ταινιών Θεσσαλονίκης, με ένα φιλμ μικρού μήκους, που τιτλοφορείται «Στέισι». Τη συναντήσαμε στο χώρο του Φεστιβάλ και της ζητήσαμε να μας μιλήσει για το έργο της.

Έλλη, συμμετέχεις στο 17^ο Φεστιβάλ Γκ.Λ.Α.Τ. Ταινιών Θεσσαλονίκης, με την ταινία «Στέισι». Θέλεις να μας πεις τι πραγματεύεται το έργο;

Η ταινία είναι ένα ντοκιμαντέρ – πορτραίτο μιας γυναίκας, που ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη, της Στέισι. Είναι μια δυναμική προσωπικότητα. Παρατηρούμε την καθημερινότητα της Στέισι, η οποία εργάζεται σε τρεις δουλειές και ασχολείται πολύ ενεργά με τα L.G.B.T.Q. ζητήματα, για την προώθηση των δικαιωμάτων των L.G.B.T.Q. ατόμων στην Ελλάδα. Παράλληλα, την τελευταία 4ετία, είναι η πρόεδρος του συλλόγου «HOMOphonia – Thessaloniki Pride», και μέλος της Λ.Ο.Θ. (Λεσβιακή Ομάδα Θεσσαλονίκης) και της «Σύμπραξης για το Κοινωνικό Φύλο». Νομίζω ότι για όποιον τη γνωρίζει, αποτελεί έναν πολύ ενδιαφέροντα χαρακτήρα.

Πώς τη γνώρισες και γιατί διάλεξες τη Στέισι για το έργο σου; Τι συμβολίζει η Στέισι για εσένα, ως πολίτη που ζει στη Θεσσαλονίκη;

Είχα την ευκαιρία να γνωρίσω τη Στέισι, στους χώρους όπου κινούμαι και δραστηριοποιούμαι, χώροι που φιλοξενούν συζητήσεις και δράσεις για τη προβολή και τη διεκδίκηση των L.G.B.T.Q. δικαιωμάτων. Γιατί τη Στέισι;! Η Στέισι είναι μια πολύ δυναμική γυναίκα, που κερδίζει αμέσως το ενδιαφέρον κάποιου. Η ίδια είναι και μητέρα. Γενικά, φέρει πολλά αντιφατικά στοιχεία στο χαρακτήρα της: στο ντοκιμαντέρ, για παράδειγμα, τη βλέπουμε να οδηγάει ένα μεγάλου κυβισμού όχημα, ένα φορτηγό – απορριμματοφόρο, μια καντίνα, ενώ την παρακολουθούμε σε άλλο χρόνο, να συμμετέχει σε βραδιές ποίησης. Έχει ένα αντιφατικό και πολύ ζωντανό προφίλ. Συμβολίζει το γυναικείο δυναμισμό, μια γυναίκα που δε σταματά να αγωνίζεται.

Πόσο εύκολο είναι να βρει ένας νέος δημιουργός, χορηγό ή έστω πόρους, για να γυρίσει μια ταινία στην Ελλάδα της κρίσης, ανεξάρτητα από τη θεματική που επιλέγει;

Γενικά, υπάρχουν πλατφόρμες στο διαδίκτυο, για να αναζητήσει κανείς χρηματοδότες. Στο ντοκιμαντέρ, βέβαια, είναι μάλλον πιο περίπλοκα τα πράγματα. Προσωπικά, καθώς χρηματοδότησα μόνη μου την παραγωγή, δε γνωρίζω περισσότερες πληροφορίες για χορηγίες στην Ελλάδα. Η συγκεκριμένη παραγωγή έγινε στα πλαίσια της πτυχιακής μου εργασίας, και έτσι είχα εξοπλισμό και βοήθεια από τη σχολή, αλλά κυρίως χρησιμοποίησα δικούς μου πόρους.

Έχεις σκηνοθετήσει στο παρελθόν άλλα έργα; 

Έχω συμβάλλει στη δημιουργία έργων, μέσα στη σχολή. Έχω εργαστεί ως βοηθός και ως ηχολήπτης, σε παραγωγές, όπως σε μερικές της Lara Christen. Κάτι όμως που να φτάσει να προβληθεί σε Φεστιβάλ, πέρα από τη «Στέισι», δεν υπήρξε ακόμη. Με τη «Στέισι», καταφέραμε να προκριθούμε και να κερδίσουμε το 1^ο βραβείο φοιτητικού ντοκιμαντέρ, στο Μεξικό, το 2013, στο «Fini International Image Festival», καθώς και να πάρουμε εύφημο μνεία στο «Aegean Docs», στη Μυτιλήνη, το 2014.

Από τη μέχρι τώρα συμμετοχή σου σε μεγάλους, αλλά και σε λιγότερο γνωστούς κινηματογραφικούς θεσμούς – φεστιβάλ, πώς πιστεύεις ως δημιουργός, αλλά και ως θεατής, ότι αντιλαμβάνεται ο μέσος Έλληνας τη L.G.B.T.Q. θεματική; Υπάρχει αποδοχή; Υπάρχει προβληματισμός και συμμετοχή σε συζήτηση;

Πιστεύω ότι υπάρχει πια αποδοχή και ότι ο μέσος Έλληνας αρχίζει να αντιλαμβάνεται και να αντιδρά διαφορετικά στα πράγματα. Για παράδειγμα, σε μια από τις πρώτες προβολές της ταινίας «Νανά», της Lara Christen, στο 17^ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, ένα Φεστιβάλ που φιλοξενεί θεατές που μπορεί να μην είναι σχετικοί με τη L.G.B.T.Q. θεματική, υπήρξαν χειροκροτήματα και θετικά σχόλια για την παραγωγή. Μια γυναίκα τυχαία στο δρόμο μας πλησίασε και έδωσε συγχαρητήρια για την ταινία. Νομίζω ότι σιγά – σιγά αλλάζει το τοπίο. Αυτό φαίνεται και ενισχύεται από τις ομάδες που ασχολούνται με L.G.B.T.Q. ζητήματα, και οι οποίες πληθαίνουν αριθμητικά στην πόλη. Από το 2004, που δραστηριοποιούνταν επισήμως 1 ομάδα, φτάσαμε σήμερα να υπάρχουν ίσως περισσότερες από 7.

Πώς πιστεύεις ότι έχει συμβάλλει, μέχρι σήμερα, η Τέχνη γενικότερα στην προβολή και την αποδοχή της διαφορετικότητας;

Η Τέχνη έχει συμβάλλει μέσα από τον κινηματογράφο, το θέατρο και άλλες εκδηλώσεις, θετικά στην αποδοχή της διαφορετικότητας. Για παράδειγμα, οι θεατρικές παραστάσεις, από τα «Queerδιστά πορτοκάλια», τα τελευταία χρόνια έτυχαν μεγάλης αποδοχής από τον κόσμο. Φέτος, το θέατρο ήταν ασφυκτικά γεμάτο και τις δύο μέρες! Από την άλλη, είναι αρνητικό ότι υπάρχουν και κάποιες ομάδες, με ρατσιστικές αντιλήψεις, οι οποίες προσπαθούν να μπλοκάρουν την προβολή και αναπαραγωγή έργων, με L.G.B.T.Q. θεματική και γενικότερα, με θεματολογία, που αφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα (όπως στο «θέατρο Χυτήριο», στην Αθήνα, το 2012).

Υπάρχουν αρκετές ευκαιρίες για συζήτηση/προβολή/ορατότητα, σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και πιο συγκεκριμένα, για ζητήματα ομοφοβίας – τρανσφοβίας στη Θεσσαλονίκη; Υπάρχουν αρκετές ομάδες, που να χρησιμοποιούν την Τέχνη, για να το προωθήσουν;

Υπάρχουν αρκετές τέτοιες ομάδες, που να δραστηριοποιούνται στη Θεσσαλονίκη. Κάποιος μπορεί να ενταχθεί σε μια ή περισσότερες τέτοιες ομάδες, Queer ή πιο συγκεκριμένου χαρακτήρα. Σημαντική είναι η ύπαρξη του Φεστιβάλ Thessaloniki Pride, όπου συμμετέχει αρκετός κόσμος. Υπάρχουν και αρκετές ομάδες L.G.B.T.Q., που διευρύνουν το πεδίο δράσης τους, καλώντας σε υποστήριξη των μεταναστών ή των ανέργων, οπότε και συνδέονται με τον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ανεξάρτητα από τη σεξουαλικότητα. Γίνονται αρκετές εκδηλώσεις μέσα στο χρόνο, αλλά έχουμε ακόμη χρόνο μπροστά μας. Οι επιθέσεις έμφυλης βίας συνεχίζονται σε Θεσσαλονίκη, Αθήνα και σε όλη την Ελλάδα. Συνεχίζουμε και διεκδικούμε την προβολή και την ορατότητα. Πρέπει να υπάρξει μια κινητοποίηση όλων, ενάντια στις επιθέσεις αυτές.

Ποιά είναι τα όνειρά σου για το μέλλον;

Να αλλάξω τον κόσμο! (σκέψη)

Κάποια στιγμή, θα ήθελα να ζω από αυτό: από τις ταινίες, από τα ντοκιμαντέρ, από τον κινηματογράφο. Αυτό θα ήταν ένα ευτυχές μέλλον. Ως προς το περιεχόμενο και τη θεματολογία, η L.G.B.T.Q. θεματική προέκυψε, δεν ήταν αυτοσκοπός. Με ενδιαφέρουν οι Άνθρωποι. Αυτό περικλείει κάθε διαφορετικότητα. Θα ήθελα να συνεχίσω, χωρίς να αλλάξω το Ανθρωποκεντρικό στοιχείο των ταινιών που θα κάνω.

 Με δυο λέξεις, πώς θα χαρακτήριζες το φιλμ «Στέισι»;

Είναι η αποτύπωση της καθημερινότητας μιας γυναίκας. Για μένα, η «Στέισι» είναι, με μια λέξη, «ηρωίδα».