Ποιος είναι ο Κρίστοφερ Κινγκ και γιατί βρέθηκε στην Ήπειρο;
Ο Κρίστοφερ Κ. Κινγκ (1971) γεννήθηκε στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ, όπου και ζει. Σπούδασε φιλοσοφία στο Radford University και στο Virginia Tech. Έχει επιμεληθεί, επεξεργαστεί και εκδώσει πολλές μουσικές ανθολογίες -κατά βάση προπολεμικής μουσικής. Το 2002 βραβεύτηκε με Grammy για τη δουλειά του ως μουσικός παραγωγός, ενώ στη συνέχεια έλαβε άλλες πέντε υποψηφιότητες για το ίδιο βραβείο. Γράφει τακτικά στο Paris Review και στο Oxford American.
Ο Κρίστοφερ Κινγκ «συνέθεσε» το ηπειρωτικό μοιρολόι από την αρχή: ασχολήθηκε με την ιστορία του -και όχι μόνο την ιστορία της μουσικής, αλλά την ιστορία του τόπου και των ανθρώπων του. Ξεκινά το διήγημα του με τους Xριστιανούς του Βυζαντίου και τους Τούρκους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και στη συνέχεια, γοητεύεται με τη θεματολογία της ηπειρωτικής μουσικής, το μοιρολόι, την ξενιτιά και το γλέντι.
Δεν πρόκειται για μια ανάλυση του μοιρολογιού από την οπτική ενός ειδικού μουσικολόγου και συλλέκτη δίσκων 78 στροφών, πρόκειται για μια ωδή λατρείας, για μια ψυχογραφική διείσδυση στους ανθρώπους της Ηπείρου και στη βαθύτερη σημασία που έχει το κάθε μοιρολόι για εκείνους, τον ίδιο τον συγγραφέα και ολόκληρο τον κόσμο. «Στην Ήπειρο η μουσική έχει σκοπό, αποτελεί εργαλείο επιβίωσης και επούλωσης πληγών κοινότητας» αναφέρει.
Στην Ήπειρο η μουσική έχει σκοπό, αποτελεί εργαλείο επιβίωσης και επούλωσης πληγών κοινότητας.
Το βιβλίο βασίζεται σε επιστημονική και ιστορική έρευνα, μεταφέρει απόψεις ανθρώπων που ασχολούνται με τη μουσική, ανθρώπων που ασχολήθηκαν και γοητεύτηκαν από τη γνησιότητα της ηπειρωτικής μουσικής και φυσικά, από τους ίδιους που μεγάλωσαν με εκείνη. Όμως, εκείνο το στοιχείο που κάνει το βιβλίο να ξεχωρίσει είναι κάτι που μπορεί να περιγραφεί μόνο με μια ελληνική λέξη: το μεράκι. Ο Κινγκ όχι μόνο συνέταξε το βιβλίο του με επιμέλεια αφιερωμένος σε αυτό ψυχή και σώματι, αλλά με ένα ασυγκράτητο συναίσθημα πόθου.
Ο ίδιος ο συγγραφέας αναρωτιέται αν είναι αντάξιος του καθήκοντος που ανέλαβε, αν μπορεί να αγαπήσει τη μουσική της Ηπείρου σαν να είναι και δικό του κομμάτι. Η δική του ματιά πράγματι αποτυπώνει τη σημασία της μουσικής στον ελληνικό λαό, εκείνα τα στοιχεία που θεωρούνται δεδομένα την ίδια στιγμή που είναι μοναδικά και δεν μπορείς να τα συναντήσεις πουθενά αλλού στον κόσμο. Γι’ αυτό τον λόγο, αυτό το βιβλίο είναι πολύ σημαντικό για το ελληνικό αναγνωστικό κοινό.
Η μουσική είναι το ανώτερο πολιτισμικό αγαθό που μπορεί να μοιραστεί ένας άνθρωπος.
Η κινητήριος δύναμη του συγγραφέα είναι η αγάπη του για τη μουσική, ψάχνοντας μια απάντηση στην πηγαία ανάγκη του ανθρώπου για μουσική. Για ποιό λόγο φτιάχνουμε μουσική; Ο Κινγκ θεωρεί πώς μπορεί να βρει τις απαντήσεις που ψάχνει και την αυθεντική μαγεία μόνο στη μουσική της Ηπείρου. Ξεπερνά το επιστημονικό του ενδιαφέρον, γίνεται προσωπικό, γίνεται κομμάτι του.
Τελικά, δεν θα χαρακτήριζα το βιβλίο αφιερωμένο στη μουσική της Ηπείρου ή στον ίδιο τον συγγραφέα. Η μουσική επιβιώνει και πάλλεται στην καρδιά της Ηπείρου εδώ και αιώνες, ανεπηρέαστη απ’ ό,τι συμβαίνει γύρω της, πόσο μάλλον για τον συγγραφέα που -ανεξαρτήτως του βιβλίου- θα συνεχίζει να συλλέγει δίσκους 78 στροφών και να ζει με την οικογένειά του στην Αμερική. Η ηπειρωτική μουσική είναι το αρχαιότερο είδος σε αδιάκοπη χρήση στην Ευρώπη.
Το βιβλίο ήταν μια φυσική -θα τολμούσα να πω- και απαραίτητη συνέπεια όσων συνέβησαν. Γράφτηκε από τον σωστό άνθρωπο τη σωστή στιγμή. Από έναν άνθρωπο ήδη αφιερωμένο στη μουσική και από μια μουσική αλληλένδετη με το λαό της. Ένα βιβλίο που μπορεί και τα μεταφέρει όλα αυτά, μπορεί να μας αγγίξει και να μας μιλήσει.
Το «Ηπειρώτικο Μοιρολόι: Οδοιπορικό στην αρχαιότερη ζωντανή δημώδη μουσική της Ευρώπης» από τον Κρίστοφερ Κινγκ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «ΔΩΜΑ».
Τίτλος πρωτοτύπου: Lament from Epirus: An Odyssey into Europe’s Oldest Surviving Folk Music
Μετάφραση: Αριστείδης Μαλλιαρός
Επιμέλεια: Θάνος Σαμαρτζής
Δείτε περισσότερα στο www.domabooks.gr
Το ντοκιμαντέρ «Όσον ζης φαίνου» αποτυπώνει τη διαδρομή του Κρίστοφερ Κινγκ.
Οι μανιώδεις συλλέκτες είναι πλάσματα εξ ορισμού μοναχικά – καταδικασμένα να αναζητούν αιωνίως μια αίσθηση οικείου και γνώριμου, η οποία πάντα θα τους γλιστρά από τα χέρια. Ένας από αυτούς είναι και ο εκκεντρικός Αμερικανός μουσικολόγος Κρις Κινγκ, ένας διάσημος συλλέκτης δίσκων 78 στροφών, που ανακάλυψε για πρώτη φορά μια αίσθηση πατρίδας και θαλπωρής στο άκουσμα των παραδοσιακών ηπειρώτικων τραγουδιών. Ένα συγκλονιστικό ταξίδι στους μυστηριακούς ήχους ενός ξεχασμένου τρόπου ζωής, που σκιαγραφεί παράλληλα το πορτρέτο ενός ανθρώπου που ανακάλυψε το πνευματικό του καταφύγιο στην άλλη άκρη του κόσμου.
Σκηνοθεσία: Paul Duane
Παραγωγή: Screenworks
Διάρκεια: 78΄
Δείτε το trailer: