Ανακοινώθηκαν τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2019
Το γεγονός αυτό καταδεικνύει τη διάθεση και τον ζήλο με τον οποίο εργάστηκαν τα μέλη της Επιτροπής, ώστε στο διάστημα της διετούς θητείας τους (η οποία και λήγει τον Ιούνιο του 2020) να κρίνουν και να γνωμοδοτήσουν για τα Βραβεία τριών ετών, προκειμένου να επανέλθει ο θεσμός στην κανονικότητα και να απονέμονται κάθε χρόνο τα Κρατικά Βραβεία που θα αφορούν στη βιβλιοπαραγωγή της αμέσως προηγούμενης χρονιάς.
Οι νικητές των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας 2019 και Παιδικού Βιβλίου είναι:
- Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το έτος 2019 απονέμεται στη Μάρω Δούκα για τη συνολική της προσφορά στα Γράμματα.
Η Μάρω Δούκα γεννήθηκε το 1947 στα Xανιά. Aπό το 1966 ζει στην Aθήνα. Έχει τελειώσει το Iστορικό και Aρχαιολογικό Tµήµα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Aθηνών. Έχει τιµηθεί µε το Bραβείο «Nίκος Kαζαντζάκης» του Δήµου Hρακλείου για το µυθιστόρηµα H αρχαία σκουριά, µε το B΄ Kρατικό Bραβείο για το µυθιστόρηµα H πλωτή Πόλη και µε το Bραβείο Πεζογραφίας Kώστα Oυράνη της Aκαδηµίας Aθηνών για το µυθιστόρηµα Aθώοι και Φταίχτες. Για το ίδιο µυθιστόρηµα τιµήθηκε επίσης µε το Bραβείο Balkanika και το Βραβείο Καβάφη. Για το µυθιστόρηµα Έλα να πούµε ψέµατα έχει τιµηθεί µε το βραβείο «Νίκος Θέµελης» του ηλεκτρονικού περιοδικού Αναγνώστης. Διηγήµατα και µυθιστορήµατά της έχουν µεταφραστεί σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες.
- Το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Γιώργο Παπαδάκη για το έργο του Ο ταχυδρόμος, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας.
Ο Γιώργος Ν. Παπαδάκης γεννήθηκε στο Ρέθυμνο το 1959. Σπούδασε Θεολογία, Φιλοσοφία και Ιστορία της Τέχνης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, απ’ όπου απέκτησε τον τίτλο του Διδάκτορα Φιλοσοφίας. Έχει ειδικευθεί στη μεσαιωνική τέχνη και στην τέχνη της πρώιμης Αναγέννησης. Υπηρετεί στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση από το 1989 και σήμερα είναι Διευθυντής Σχολείου στην Αθήνα.
- Το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος – Νουβέλας 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία εξ ημισείας στον Δημήτρη Κανελλόπουλο για το έργο του Ο θάνατος του αστρίτη και άλλες ιστορίες, εκδόσεις Κίχλη, και στη Δήμητρα Κολλιάκου για το έργο της Αλφαβητάρι εντόμων, εκδόσεις Πατάκη.
Ο Δημήτρης Κανελλόπουλος γεννήθηκε το 1954 στη Νεμούτα Ηλείας. Το 1958 η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Ιστορία και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Babes-Bolyai του Κλουζ-Ναπόκα της Ρουμανίας και Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργάστηκε σε εκδοτικούς οίκους και ως φιλόλογος στην ιδιωτική εκπαίδευση. Ποιήματα και διηγήματά του έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα περιοδικά. Επιμελήθηκε το αφιέρωμα στη ρουμανική λογοτεχνία του περιοδικού “Πολιορκία” (τχ. 16, Απρίλιος 1982), την ανθολογία νεοελληνικής ποίησης στα ρουμανικά με τίτλο “42 de poeti greci contemporani” (42 σύγχρονοι Έλληνες ποιητές [1984]) και το αφιέρωμα του περιοδικού “Πλανόδιον” στον Ρουμάνο ποιητή Anatol E. Baconsky (τχ. 24, Δεκέμβριος 1996). Από το 2006 εκδίδει το περιοδικό “Οροπέδιο”.
Η Δήμητρα Κολλιάκου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1968. Σπούδασε κλασική φιλολογία στην Αθήνα (ΕΚΠΑ) και εκπόνησε διδακτορική διατριβή στη θεωρητική γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Στο ερευνητικό της έργο έχει ασχοληθεί με ζητήματα σύνταξης και σημασιολογίας στα νέα ελληνικά και στα αγγλικά. Δίδαξε γλωσσολογία ως λέκτορας και επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Newcastle (1995-2010), και στο Πανεπιστήμιο Paris Diderot (πλέον Universite de Paris) (2010-2014). Έχει ασχοληθεί με τη διδασκαλία της δημιουργικής γραφής ως συνεργάτης των εργαστηρίων των Εκδόσεων Πατάκη (2013-2016) και στο πλαίσιο του ομώνυμου μεταπτυχιακού προγράμματος του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (2017-2019). Ζει με τον άντρα της και τις δυο τους κόρες στο Παρίσι και είναι καθηγήτρια αγγλικών στο Lycee International de Paris Ηonore de Βalzac/Classes Preparatoires aux Grandes Ecoles.
Για το λογοτεχνικό της έργο έχει τιμηθεί με το Βραβείο Διηγήματος/Νουβέλας του περιοδικού “Αναγνώστης”, με το βραβείο μυθιστορήματος του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών, με το Athens Prize for Literature του περιοδικού “(Δε)κατα” και με το βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα Jim Wilson από το ΕΚΕΒΙ. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.
- Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Χάρη Βλαβιανό για το έργο του Αυτοπροσωπογραφία του λευκού, εκδόσεις Πατάκη.
O Χάρης Βλαβιανός γεννήθηκε στη Ρώμη το 1957. Σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και πολιτική θεωρία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Έχει εκδώσει έντεκα ποιητικά βιβλία. Διηύθυνε το περιοδικό “Ποίηση”, επί 15 χρόνια. Σήμερα διευθύνει το νέο περιοδικό “Ποιητική” (τ.1, 2008). Διδάσκει Ιστορία και Πολιτική Θεωρία στο Αμερικανικό Κολέγιο Ελλάδος (Deree) και δημιουργική γραφή ποίησης στους κύκλους σεμιναρίων των εκδόσεων Πατάκη, ενώ στο παρελθόν έχει διδάξει το ίδιο μάθημα στο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου.
- Το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου – Κριτικής 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου για το έργο του Η κίνηση του εκκρεμούς. Άτομο και κοινωνία στη νεότερη ελληνική πεζογραφία:1974-2017, εκδόσεις Πόλις.
Ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1959. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Οικονομικά της Περιφέρειας. Από το 1985 μέχρι το 1991 δούλεψε ως κριτικός λογοτεχνίας στην εφημερίδα “Αυγή”, ενώ συνεργάστηκε και με τις εφημερίδες “Πρώτη” και “Καθημερινή”. Στη συνέχεια, εργάστηκε για μία εικοσαετία στην “Ελευθεροτυπία”, ενώ μεταξύ 1998 και 2009 υπήρξε μέλος της συντακτικής ομάδας του ενθέτου “Βιβλιοθήκη”. Από το 2005 μέχρι το 2011 ήταν υπεύθυνος, μαζί με την Κατερίνα Σχινά, της τηλεοπτικής εκπομπής “Βιβλία στο κουτί”, για λογαριασμό της ΕΤ1. Τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται με το “Βήμα της Κυριακής” και εργάζεται στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ως συντάκτης βιβλίου. Είναι μέλος της συντακτικής ομάδας του ηλεκτρονικού περιοδικού “Ο αναγνώστης” και συνεργάζεται με τη μηνιαία επιθεώρηση “Books’ Journal”. Έχει διδάξει κριτική λογοτεχνίας στο Εργαστήρι Βιβλίου του ΕΚΕΒΙ, και έχει διατελέσει μέλος της συντακτικής ομάδας του αγγλόφωνου περιοδικού “Ithaca”, που εκδιδόταν από το ΕΚΕΒΙ.
- Το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας – Bιογραφίας – Χρονικού – Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στους Μαρία Καραγιάννη και Μ.Ζ. Κοπιδάκη για το έργο τους Ελευθέριος Βενιζέλος και Μαρία Ελευθερίου: Η αλληλογραφία (1889-1890), εκδόσεις Καστανιώτη.
Η Μαρία Καραγιάννη γεννήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’80 στην Καλαμάτα. Το 2003 αποφοίτησε από τη Σχολή Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας και λίγο μετά πέρασε τις πύλες της Νομικής Σχολής Αθηνών, όπου ολοκλήρωσε τις σπουδές της στα οικονομικά. Εξισορροπεί την καθημερινότητά της με την έμπνευση και την ευαισθησία της συγγραφής. Μιλάει τρεις ξένες γλώσσες και, με κάθε ευκαιρία, στριμώχνει όνειρα και προσδοκίες σε μια μικρή βαλίτσα και ταξιδεύει στις πόλεις του κόσμου. Το 2015 εκδόθηκε το πρώτο της μυθιστόρημα, “Στη σκιά της σιωπής”, το οποίο γνώρισε μεγάλη επιτυχία και μεταφράστηκε στα αγγλικά και τα κινέζικα, ενώ το 2017 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος Το σπίτι των γλάρων, το οποίο έλαβε διθυραμβικές κριτικές.
0 Μιχάλης Ζ. Κοπιδάκης γεννήθηκε το 1945. Σπούδασε κλασική φιλολογία στα Πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Χαϊδελβέργης. Υπηρέτησε σε όλες τις βαθμίδες της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης έως το 1997 και από το 1998 υπηρέτησε ως καθηγητής στο τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τώρα είναι ομότιμος Καθηγητής. Έχει γράψει: “Το Γ΄ βιβλίο των Μακκαβαίων και ο Αισχύλος” (1982)· “Αριάδνη. Σχόλια στον ερωτικό Σεφέρη” (1984)· “Γιώργος Σεφέρης και Μάρω. Αλληλογραφία” (επιμέλεια, 1986)· Λογγίνος, “Περί ύψους” (μετάφραση και σχόλια, 1990)· “Συμωνίδου, Ίαμβος κατά γυναικών” (1994)· “Οίνον επαινώ. Ανθολογία ποίησης για το κρασί” (1995)· “Ιστορία της ελληνικής γλώσσας” (σχεδιασμός και επιμέλεια, 1999)· “Εν λόγω ελληνικώ…” (2003) κ.ά. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα αφορούν τον Αισχύλο, τη μετάφραση των Εβδομήκοντα, την Καινή Διαθήκη (θρησκειολονικο υπόβαθρο, γλώσσα και ύφος), την ελληνόφωνη Ιουδαϊκή γραμματεία, την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, την Κρητική διάλεκτο, τη νεοελληνική ποίηση και την ιστορία των Κρητικών επαναστάσεων.
- Το Ειδικό Βραβείο 2019 για βιβλίο εκδόσεως 2018 που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Νίκο Χρυσό για το έργο του Καινούργια μέρα, εκδόσεις Καστανιώτη.
Ο Νίκος Χρυσός γεννήθηκε το 1972. Φοίτησε στο Βιολογικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Τμήμα Σκηνοθεσίας της Σχολής Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Το μυθιστόρημα “Το μυστικό της τελευταίας σελίδας” (Καστανιώτης, 2009) ήταν το πρώτο του βιβλίο. Για το βιβλίο του “Καινούργια μέρα” τιμήθηκε με το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (European Union Prize for Literature) 2019. Διηγήματά του έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογικούς τόμους.
- Ως προς το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2019 για τις εκδόσεις 2018, η Επιτροπή αποφάσισε κατά πλειοψηφία να μην απονεμηθεί.
- Η Επιτροπή αποφάσισε ομοφώνως την απονομή τιμητικής διάκρισης στα περιοδικά Νησίδες και Συριανά Γράμματα.
Η Επιτροπή για τα ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας και το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα, το Ειδικό Θεματικό Βραβείο και τα Βραβεία Δοκιμίου – Μαρτυρίας αποτελούνταν από:
- Μαρία-Ελισάβετ (Μαριλίζα) Μητσού, Καθηγήτρια του Ινστιτούτου Βυζαντινών Σπουδών, Βυζαντινής Ιστορίας της Τέχνης και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μονάχου, Μέλος ΔΕΠ, Πρόεδρος
- Μαρία (Μαίρη) Λεοντσίνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος ΔΕΠ, Αντιπρόεδρος
- Μιχαήλ Χρυσανθόπουλος, Καθηγητής Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μέλος ΔΕΠ
- Κλαίρη Μιτσοτάκη, Συγγραφέας
- Καλλιόπη (Κάλλια) Παπαδάκη, Συγγραφέας
- Παυλίνα Παμπούδη, Συγγραφέας
- Έλενα Χουζούρη, Κριτικός
- Άννα Αφεντουλίδου, Κριτικός
- Κώστας Καραβίδας, Κριτικός
