Εξωσωματική γονιμοποίηση μετά τα 40: Πραγματικότητα και προκλήσεις.
Με την αύξηση της ηλικίας, η γυναικεία γονιμότητα φθίνει, επηρεαζόμενη τόσο από τη μείωση του αριθμού των ωαρίων όσο και από την επιδείνωση της ποιότητάς τους. Αυτό δεν αφορά μόνο τις φυσικές συλλήψεις, αλλά και την επιτυχία θεραπειών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF).
Αν και στα μέσα ενημέρωσης συχνά προβάλλονται ιστορίες εγκυμοσύνης σε μεγαλύτερες ηλικίες, δημιουργώντας αισιοδοξία ότι η ηλικία δεν αποτελεί περιοριστικό παράγοντα, οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν διαφορετικά. Η ηλικία παραμένει καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας σε θεραπείες γονιμότητας και θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη κατά τον οικογενειακό προγραμματισμό.
Ποιοτικές και ποσοτικές μεταβολές των ωαρίων μετά τα 40
Μετά την ηλικία των 40 ετών, παρατηρείται αισθητή μείωση στις πιθανότητες επίτευξης εγκυμοσύνης, καθώς και αύξηση του κινδύνου αποβολής. Η ποιότητα των ωαρίων φθίνει, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη συχνότητα χρωμοσωμικών ανωμαλιών (ανευπλοειδίες), που συχνά οδηγούν είτε σε αποτυχία εμφύτευσης είτε σε αποβολή.
Παράλληλα, το ωοθηκικό απόθεμα φθίνει σταδιακά με το πέρασμα του χρόνου. Αν και δεν υπάρχει άμεσος τρόπος αξιολόγησης της ποιότητας των ωαρίων, είναι δυνατή η εκτίμηση της εφεδρείας των ωοθηκών μέσω εξετάσεων όπως η μέτρηση της αντιμυλλέριου ορμόνης (AMH).
Αντιμετώπιση υπογονιμότητας σε προχωρημένη ηλικία
Για γυναίκες άνω των 40, η αξιολόγηση της γονιμότητας συνιστάται να ξεκινά μετά από μόλις 3 μήνες προσπαθειών χωρίς σύλληψη, λόγω του περιορισμένου χρονικού περιθωρίου. Η εξωσωματική μπορεί να αποτελεί κατάλληλη επιλογή, εφόσον υπάρχει επαρκής ωοθηκική εφεδρεία.
Σήμερα, υπάρχουν αξιόπιστα επιστημονικά εργαλεία που βοηθούν στην εκτίμηση του αριθμού ωαρίων που απαιτούνται ώστε να αυξηθεί η πιθανότητα παραγωγής ενός υγιούς εμβρύου.
Ρεαλιστικές προσδοκίες και ασφάλεια των θεραπειών
Η σωστή ενημέρωση είναι θεμελιώδης. Οι γυναίκες πρέπει να γνωρίζουν τόσο τις δυνατότητες όσο και τους περιορισμούς των σύγχρονων θεραπειών, ώστε να διαμορφώνουν ρεαλιστικές προσδοκίες. Η υιοθέτηση πειραματικών ή ανεπαρκώς τεκμηριωμένων μεθόδων μπορεί να έχει οικονομικό, αλλά και ιατρικό κόστος.
Η εξωσωματική μετά τα 40 είναι εφικτή υπό προϋποθέσεις, όμως απαιτείται εξατομικευμένη προσέγγιση, έγκυρη ενημέρωση και προσεκτικός σχεδιασμός.
Καθηγητής Παναγιώτης Δρακόπουλος MD, PhD
Γυναικολόγος- ειδικός Γονιμότητας
Αλωπρεκής 47, Αθήνα
Web: drakopoulos-ivf.gr
Follow on Social Media (Instagram/Facebook/Tiktok): drakopoulosivf
______________________
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο πλαίσιο της συνεργασίας του καθηγητή Παναγιώτη Δρκόπουλου με την πλατφόρμα Winimo.
Το Winimo είναι μία έξυπνη και φιλική ψηφιακη πλατφόρμα, σχεδιασμένη να υποστηρίζει νέους γονείς κι εγκύους με εξατομικευμένες συμβουλές, χρήσιμες προτάσεις και άμεσες απαντήσεις σε καθημερινά ζητήματα που αφορούν το παιδί και την οικογένεια. Με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης, το Winimo γίνεται ο προσωπικός σας σύμμαχος σε κάθε σας βήμα!
Μπες στο www.winimoapp.com και ρώτα ό,τι σε απασχολεί, όπου κι αν βρίσκεσαι.
#WinimoApp
______________________
Βιβλιογραφία
Broekmans, F. J., Soules, M. R., & Fauser, B. C. (2009). Ovarian aging: mechanisms and clinical consequences. Endocrine Reviews, 30(5), 465–493.
Franasiak, J. M., Forman, E. J., Hong, K. H., Werner, M. D., Upham, K. M., Treff, N. R., & Scott, R. T. (2014). The nature of aneuploidy with increasing age of the female partner: a review of 15,169 consecutive trophectoderm biopsies evaluated with comprehensive chromosomal screening. Fertility and Sterility, 101(3), 656–663.
Drakopoulos, P., Santos-Ribeiro, S., Bosch, E., Garcia-Velasco, J., Blockeel, C., Romito, A., Tournaye, H., & Polyzos, N. P. (2018). The Effect of Dose Adjustments in a Subsequent Cycle of Women With Suboptimal Response Following Conventional Ovarian Stimulation. Frontiers in Endocrinology, 9, 361.
