In Silence | #tiff55
Αυτήν τη φορά, ο σκηνοθέτης Zdeněk Jiráský μας γυρνάει πίσω στο 1933, όταν η Ναζιστική Γερμανία θέτει σε εφαρμογή το σχέδιο εξόντωσης της Εβραικής κοινότητας, γράφοντας, έτσι, μια μαύρη σελίδα στην παγκόσμια ιστορία. Σε αυτήν την ταινία, παρακολουθούμε την μεταφορά των Εβραίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, εκεί που οι άνθρωποι φορούν ριγέ στολές, παύουν να έχουν όνομα και ένας αριθμός γίνεται, πλέον, η ταυτότητά τους. Ο καθένας τους αποχωρίζεται ό,τι αγαπά περισσότερο και σταματούν να ονειρεύονται. Μέσα σε αυτά τα στρατόπεδα “θανάτου”, η ζωή μοιάζει να σταματάει και ο φόβος κυριαρχεί στις ψυχές τους.
Η ταινία αναπαριστά την μοίρα πέντε Εβραίων καλλιτεχνών, μουσικών και ερμηνευτών, εστιάζοντας στον τρόπο που αυτοί αντλούν δύναμη, από την αγάπη τους για την τέχνη και αντιμετωπίζουν το φόβο τους για τον αναπόφευκτο θάνατο, μέσα από τη μουσική, το χορό και την ζωγραφική. Με αυτόν τον τρόπο, λοιπόν, μαθαίνουν να υπομένουν τις κακουχίες, αναζητώντας τον τρόπο να αντέξουν, βγαίνοντας, στο τέλος, νικητές.
Παρακολουθούμε, μέσα από τις έντονες σκηνές, πως οι χαρούμενες ζωές των πρωταγωνιστών αλλάζουν, μέσα σε μια στιγμή, όταν η φρουρά Χλίνκα αρχίζει να τους καταδιώκει. Κανείς δεν πίστευε, μέχρι τότε, πως το σχέδιο των Ναζί αποτελούσε πραγματικότα και, έτσι απλά, ο κόσμος τους θρυμματίστηκε σαν ένας καθρέφτης που σπάει και γίνεται χίλια κομμάτια.
Οι δυνατές εικόνες και η συνοδεία του πιάνου κυριαρχούν σε όλη την ταινία. Τα συναισθήματα ανάμεικτα. Από την μία, θλίψη, όταν ο θεατής αντικρύζει τα σκληρά μαρτύρια που βίωσαν οι Εβραίοι μέσα στο Άουσβιτς, στο Μάουτχάουζεν και το Μράιτενάου και από την άλλη, νιώθει απίστευτο θαυμασμό για τη δύναμη που είχαν κάποιοι και επιβίωσαν. Με αυτόν τον τρόπο, κλείνει και η ταινία, δείχνοντας τους πρωταγωνιστές να επιστρέφουν στα μέρη, όπου έζησαν τις τελευταίες χαρούμενες στιγμές τους, πριν η ζωή τους πάρει άλλη στροφή. Και όμως, αν και κατάφεραν να επιβιώσουν, οι πληγές τους δεν θα κλείσουν ποτέ.
Όπως έλεγε και η πρωταγίνιστρια: “Μακάρι, όταν τα πράγματα γίνονταν άσχημα, να μπαίναμε σε ένα αερόστατο και ταξιδεύοντας πάνω από καταπράσινες κοιλάδες, να αναζητούσαμε μια καινούρια ζωή!”
**Η ταινία θα έχει και δεύτερη προβολή, στο πλαίσιο του 55ου Διεθνούς Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, το Σάββατο στις 12.30, στην Αποθήκη Δ.
