Γυναίκες στην Πολιτική – Ελένη Σκούρα

Tο 1920 ξεκινά η πρώτη φάση του φεμινιστικού κινήματος στην Ελλάδα με την ίδρυση του συνδέσμου για τα δικαιώματα της γυναίκας. Τότε ξεκινά να εκδίδεται στην Ελλάδα η εφημερίδα ο Αγώνας της Γυναίκας το οποίο έρχεται να συμπληρώσει την Εφημερίς των Κυρίων της Καλλιρρόης Παρρέν αλλά απευθύνεται σε πιο λαϊκά στρώματα και διεκδικεί πιο σθεναρά ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες για τις γυναίκες. Από το 1920 ξεκινούν να δημιουργούνται στην Ελλάδα διαφορετικές γυναικείες οργανώσεις που συσπειρώνουν τις γυναίκες στην διεκδίκηση του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι. Ενώ στην Ευρώπη τα περισσότερα κράτη έχουν παραχωρήσει δικαίωμα ψήφου στην γυναίκα από το 1920, στην Ελλάδα παρά τους αγώνες των γυναικείων οργανώσεων το δικαίωμα του εκλέγειν θα παραχωρηθεί στις γυναίκες μόλις το 1930 υπό όρους και μόνο για τις δημοτικές εκλογές. Μια νίκη του φεμινιστικού κινήματος που όμως δεν χαιρετίστηκε θερμά από την πλειοψηφία των γυναικών.

Την ίδια στιγμή οι αντιδράσεις που εγείρονται από τους άντρες μπορούν πλέον να χαρακτηριστούν ως άκρως σεξιστικές. Τις πρώτες Ελληνίδες φοιτήτριες τις υποδέχονται με ατάκες όπως «Γύρνα στην κουζίνα σου». Αντίστοιχες δηλώσεις εκφέρονταν από τους άντρες αναφορικά με το δικαίωμα της ψήφου όπως «Θα χάσουμε τις γυναίκες από το μαγειρείο τους».

Το επόμενο σημείο που αποτελεί την είσοδο σε μια νέα σημαντική φάση του γυναικείου κινήματος τόσο παγκόσμια όσο και στη Ελλάδα είναι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τότε όλοι οι λαοί του κόσμου πικραμένοι και απογοητευμένοι από τις καταστροφές και τα εγκλήματα αποφάσισαν να συμφωνήσουν σε μια παγκόσμια διακήρυξη για τα δικαιώματα του ανθρώπου. Στην διακήρυξη αυτή, πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, υπάρχει ρητή διάταξη που απαγορεύει τις διακρίσεις λόγω φύλου. Σε αυτή την νέα φάση του γυναικείου κινήματος κατοχυρώνεται η ισότητα των φύλων με διεθνείς συμβάσεις και εθνικές νομοθεσίες.

Τον Μάρτιο του 1950 ένα μήνα μετά την κατάργηση του στρατιωτικού νόμου διεξάγονται εκλογές με το σύστημα της απλής αναλογικής στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση συνασπισμού δεν ευδοκιμεί και προκηρύσσονται εκ νέου εθνικές εκλογές τον Σεπτέμβριο του 1951. Τον Ιούλιο του 1952 υπό το βάρος της σύμβασης του ΟΗΕ παραχωρείται στις Ελληνίδες το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι.

Την Κυριακή 18 Ιανουαρίου του 1953 σε αναπληρωματικές εκλογές στο Νομό Θεσσαλονίκης αναδεικνύεται η πρώτη Ελληνίδα βουλευτής: η Ελένη Σκούρα συγκεντρώνοντας το 33.6% των ψήφων.

Αμέσως μετά την εκλογή της θα δηλώσει «Θα προσπαθήσω να πράξω παν το δυνατόν διά να φανώ ανταξία της εμπιστοσύνης των ψηφοφόρων μου, τους οποίους θερμώς ευχαριστώ. Γνωρίζω ότι ως πρώτη και μοναδική γυναίκα εις την Βουλήν έχω μεγάλας ευθύνας και πολλά καθήκοντα. Είναι πολλά εκείνα που πρέπει να πράξωμεν υπέρ των Ελληνίδων, ιδίως εις τον τομέα της κοινωνικής μερίμνης».

Ποια ήταν όμως η Ελένη Σκούρα; Γεννήθηκε το 1896 στο Βόλο όπου και ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές της σπουδές, προτού εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη. Το 1942 φυλακίστηκε από τους Γερμανούς λόγω της αντιστασιακής της δράσης. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, σπούδασε στη Νομική και έλαβε το πτυχίο της το 1950. Ήταν 54 ετών όταν έλαβε το πτυχίο της σε μια εποχή που οι γυναίκες σε αυτήν την ηλικία δεν δύναται να έχουν φιλοδοξίες. Όπως η ίδια είχε δηλώσει μεταγενέστερα «Έριξα όλη την στοργή και την αγάπη λόγω του ότι στερήθην του θείου δώρου της μητρότητας, έριξα όλη την αγάπη μου στα εργαζόμενα κορίτσια.» Απεβίωσε το 1991.

68 χρόνια μετά την εκλογή της Σκούρα η παρούσια γυναικών συνεχίζει να είναι σπάνο θέαμα στην Ελληνική Βουλή. Οι γυναίκες όχι μόνο δεν εκλέγονται αλλά ακόμα και αν εκλεχθούν δεν τους δίνετε κάποια σημαντική θέση στην κυβέρνηση. Η Ελλάδα κατέχει την δεύτερη χειρότερη θέση μετά την Μάλτα στον αριθμό των γυναικών που κατέχουν κάποια σημαντική θέση ενώ οι βουλεύτριες είναι μόλις 22%.