Πως βλέπουν το μέλλον της μουσικής βιομηχανίας οι διοργανωτές των μεγαλύτερων ελληνικών φεστιβάλ;
Το σκηνικό είναι γνωστό σε όλους μας.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα ανυπομονούμε για τις ανακοινώσεις των καλοκαιρινών μουσικών φεστιβάλ, αγοράζουμε εισιτήρια και μετράμε αντίστροφα για τη στιγμή που θα βρεθούμε εκεί. Τίποτα δε συγκρίνεται με το να είμαστε εκεί. Κανένα live streaming, κανένα Instagram live. Βρισκόμαστε εκεί και το ζούμε, αυτό που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή και δε θα επαναληφθεί με τον ίδιο τρόπο, στον ίδιο χώρο και χρόνο. Αυτό που κάνει τα μάτια μας να λάμπουν από ενθουσιασμό, το σώμα να είναι σε εγρήγορση, τα αυτιά τεντωμένα και το χαμόγελο στα ύψη. Η σκέψη που κάναμε όλο το χειμώνα και η αγωνία να δούμε τον αγαπημένο μας καλλιτέχνη ή συγκρότημα. Από κοντά επιτέλους, σε συναυλία. Ζωντανά, εδώ και τώρα. Ανθρώπινα.
Η κατάσταση που ζούμε αυτή την περίοδο είναι κάθε άλλο παρά ανθρώπινη. Από τον εμφάνιση του νέου κορονοΐού (Covid-19) στη χώρα μας και έκτοτε υπάρχει ένα κλίμα ανασφάλειας και φόβου. Μπαίνοντας σε καραντίνα για την προστασία του πληθυσμού στερηθήκαμε την ελευθερία των μετακινήσεων μας, τους φίλους μας, την οικογένεια μας. Μέσα σε όλα αυτά, στερούμαστε και τη μουσική στην καλύτερη εκδοχή της, τη ζωντανή. Γιατί ποιο το νόημα να παρακολουθεί κανείς μόνος του μια συναυλία σε βίντεο; Το θέμα άλλωστε δεν είναι η αλληλεπίδραση και η επαφή με τον κόσμο;
Φτάνει να αναρωτηθεί κανείς πόσοι άνθρωποι χρειάζονται πραγματικά για να πραγματοποιηθεί ένα μουσικό φεστιβάλ που φιλοξενεί χιλιάδες θεατές. Πολλοί. Πάρα πολλοί που δουλεύουν πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά το τέλος του. Για τους ανθρώπους αυτούς, τα καλοκαιρινά φεστιβάλ καλύπτουν μεγάλο μέρος του βασικού εισοδήματος τους, εφόσον το χειμώνα επικεντρώνονται σε μικρότερους χώρους με λιγότερους καλλιτέχνες. Η παροχή τους σε ένα φεστιβάλ είναι σημαντική καθώς συντελεί στην απόλυτα σωστή διοργάνωση που σκοπό έχει την ασφαλή διεξαγωγή του φεστιβάλ, με προτεραιότητα την ασφάλεια του κοινού.
Όπως ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε στο διάγγελμά του στις 28 Απριλίου πως «Θεωρείται απίθανο να επιτραπούν μέσα στο καλοκαίρι οι μεγάλες συναθροίσεις και όσες εκδηλώσεις συγκεντρώνουν πολύ κόσμο – όπως φεστιβάλ και συναυλίες με θεατές.» Απίθανο ωστόσο είναι το γεγονός ότι σε κάθε ευκαιρία δοξάζουμε τη χώρα, στην οποία έτυχε να ζούμε, ως την κοιτίδα του πολιτισμού, και παρόλα αυτά φαίνεται να μη λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν η σημασία του πολιτισμού από το κράτος που μας εκπροσωπεί.
Μια τέτοιου είδους καταστροφή σαν αυτή που ζούμε στο παρόν δεν είναι κάτι που θα μπορούσε κανένας διοργανωτής εκδηλώσεων να έχει προβλέψει. Έπειτα από έντονες αντιδράσεις και διαμαρτυρίες του καλλιτεχνικού και πολιτιστικού κόσμου – διαδικτυακά και μη – η κυβέρνηση αποφάσισε να επιτρέψει την πραγματοποίηση πολιτιστικών εκδηλώσεων, υπό όρους που έχουν ως πρώτη προτεραιότητα την προστασία της υγείας του κοινού και σε συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες στον τομέα της υγείας, αναζητώνται πρακτικές λύσεις για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν ανοιχτές πολιτιστικές εκδηλώσεις κατά τους θερινούς μήνες.
Τα μεγαλύτερα μουσικά φεστιβάλ στην Ελλάδα (Release Athens, Ejekt Festival, Athens Rocks, Plissken Festival) έχουν ήδη ακυρωθεί και μετράνε οικονομικές καταστροφές και πιθανόν απώλειες σε προσωπικό. Ωστόσο, συμφωνούν στο ότι η ασφάλεια συντελεστών, κοινού, εργαζομένων, και συνεργατών ήταν και θα παραμείνει η απόλυτη προτεραιότητά τους. Αναλυτικές πληροφορίες ως προς τα μέτρα στήριξης του πολιτισμού και των εργαζομένων του, αλλά και τον τρόπο διεξαγωγής των πολιτιστικών εκδηλώσεων και συγκεκριμένα ζωντανών συναυλιών, μπορείτε να δείτε εδώ στη σελίδα 28.
Απ’ όλα όσα έχουν ειπωθεί, ζητηθεί και διαπραγματευτεί τις τελευταίες ημέρες, προκύπτουν κάποια βασικά ερωτήματα όσον αφορά την επιβίωση του καλλιτεχνικού κόσμου αλλά και των πολιτιστικών φορέων που διοργανώνουν εκδηλώσεις. Θα αντέξουν οικονομικά οι άνθρωποι της μουσικής βιομηχανίας; Το live streaming θα αντικαταστήσει τη ζωντανή συναυλία; Ο Βeater.gr μίλησε με σημαντικούς ανθρώπους της μουσικής βιομηχανίας, οι οποίοι διοργανώνουν τις μεγαλύτερες συναυλίες και φεστιβάλ στην Ελλάδα και θέλησαν να εκφραστούν ως προς το πώς νιώθουν και το τι σκέφτονται για όλο αυτό που συμβαίνει.
Θα είναι βιώσιμες οι συναυλίες με λίγο κόσμο;
Ακόμη και αν επιβληθούν υγειονομικοί περιορισμοί, η σκέψη μιας συναυλίας με ένα λιγοστό κοινό, που θα προσπαθεί να τηρήσει τις αποστάσεις ασφαλείας φορώντας ιατρικές μάσκες, μοιάζει αν μη τι άλλο παράδοξη. Είναι άραγε δυνατό να τηρηθούν οι αποστάσεις και να ακολουθηθούν οι οδηγίες στο 100% όταν η ίδια η ζωντανή συναυλία εξ ορισμού δε το επιτρέπει; Πώς θα γίνει να μη ξεχαστούν οι θεατές και να είναι πειθαρχημένοι καθ’ όλη τη διάρκεια της συναυλίας; Θα αντέξουν να φοράνε μάσκες υπό θερμοκρασίες άνω των 30°C; Θα μπορέσουν έτσι να απολαύσουν πραγματικά τη συναυλία ή θα νιώθουν συνεχώς αγχωμένοι και απειλούμενοι από τους γύρω τους; Κι αν δεν τηρήσουν τις αποστάσεις ή δεν ακολουθήσουν τις οδηγίες κατά γράμμα, πώς και κάθε πότε οι άνθρωποι της ασφάλειας θα τους το υπενθυμίζουν;
https://www.facebook.com/2311616435747747/videos/1282663645216775
Η Νανά Τράντου, διευθύντρια της High Priority Promotions που διοργανώνει το φεστιβάλ Athens Rocks, αμφιβάλλει για το αν όντως θα πραγματοποιηθούν τα προγραμματισμένα καλοκαιρινά φεστιβάλ. «Όσον αφορά τις περιοδείες των ξένων καλλιτεχνών, όλα λειτουργούν σα ντόμινο. Από τη στιγμή που ακυρώνονται οι περιοδείες καλλιτεχνών στην Ευρώπη, θα έπρεπε να περιμένουμε ότι αντιστοίχως δε θα δούμε τους ίδιους καλλιτέχνες και στην Ελλάδα.»
Για την ίδια βέβαια αποτελεί κρίσιμο θέμα η διεξαγωγή ενός φεστιβάλ καθώς νόσησε πρόσφατα από τον ιό και κατανοεί απόλυτα τις δυσκολίες που προκύπτουν. «Η δικιά μου προσωπική εμπειρία σαν άτομο που νόσησε από το νέο κορονοιό, μου δίδαξε πως δε θα μπορούσα ποτέ να βάλω ούτε ένα άτομο από το κοινό σε κίνδυνο και ρίσκο. Όταν σε μια συναυλία έχουμε φτάσει όλοι μας να ασχολούμαστε πάρα πολύ με την ασφάλεια του κοινού, των καλλιτεχνών και των εργαζομένων, πώς θα γίνει μέσα σε αυτή την αβέβαιη κατάσταση να επιτρέψουμε να συγκεντρωθεί μεγάλο πλήθος κόσμου με σίγουρο το φόβο της διασποράς του ιού;»
Ίσως για κάποιες συναυλίες που είναι μόνο καθιστές όπου μπορεί να κρατηθεί η σωστή απόσταση, θα μπορούσε να συμβεί, όμως αυτό σημαίνει ότι η χωρητικότητα θα μειωθεί κατά 60-70%. Ποια συναυλία θα μπορεί να είναι βιώσιμη οικονομικά υπό αυτούς τους όρους; Δημιουργείται έτσι ένα δίλημμα για το πόσο ασφαλείς είναι πραγματικά οι δημόσιες συγκεντρώσεις για την ώρα. Ακόμη και έπειτα από την ανακοίνωση της κυβέρνησης, που εν τέλει παραχωρεί την άδεια πραγματοποίησης εκδηλώσεων υπό όρους, οι άνθρωποι ενδέχεται να φανούν διστακτικοί. Επίσης, ας μην ξεχνάμε πως η πλειοψηφία των καλλιτεχνών στα καλοκαιρινά φεστιβάλ που ακυρώθηκαν, προέρχεται από χώρες όπου η επιδημία είναι περισσότερο αυξημένη σε σχέση με την Ελλάδα.
Θα αντέξουν οικονομικά οι εταιρείες διοργάνωσης εκδηλώσεων ή θα καταστραφούν;
Η ανακοίνωση για τη ματαίωση των συναυλιών προβλημάτισε πολύ όλους τους ανθρώπους που απασχολούνται στον τομέα της μουσικής βιομηχανίας. Δεν υπάρχει ασφαλιστική πρόβλεψη για λόγους ανωτέρας βίας προκειμένου να καλυφθούν οι διοργανωτές συναυλιών, όσον αφορά τα συμβόλαια που υπέγραψαν με συνεργάτες από το εξωτερικό σε περίπτωση πανδημίας. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Δημήτρης Βόγλης, (Stereomatic Productions & Release Athens Festival) «Μιλάμε για οικονομική και όχι μόνο καταστροφή. Φυσικά και κατανοώ ότι προέχουν τα θέματα υγείας, όπως όμως και αυτά της ισορροπίας. Ο κλάδος μας είναι από αυτούς που πλήττονται περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο καθώς κινδυνεύουμε να μείνουμε ανενεργοί – δηλαδή άνεργοι – μέχρι το τέλος της χρονιάς τουλάχιστον. Πολύς κόσμος που σχετίζεται με αυτό τον κλάδο θα έχει επίσης μηδενικό εισόδημα, όπως καλλιτέχνες, μουσικοί, εργατικό δυναμικό, εταιρείες ενοικίασης ήχου, μουσικών οργάνων, ticketing, catering και ο,τιδήποτε άλλο απαιτείται για την ολοκλήρωση μιας παραγωγής.»
https://www.facebook.com/plisskenfestival/videos/257449341633049
Η Θεοδώρα Καρακάσση (Plissken Festival) διαπιστώνει πως οι συναυλίες δε θα αποτελέσουν πρώτη προτεραιότητα. «Αν κάτι μάθαμε με τον σκληρό τρόπο είναι πως είμαστε “οι πρώτοι που θα κλείσουν και οι τελευταίοι που θα ανοίξουν“. Μας τελείωσαν οι όποιες αυταπάτες ότι ο πολιτισμός είναι είδος ανάγκης, μιας και εμπίπτει πλέον στην κατηγορία ενός είδους πολυτελείας.» Όσον αφορά την επιστροφή των μεγάλων παραγωγών σε συναυλιακούς χώρους στα προηγούμενα επίπεδα, πιστεύει πως θα χρειαστεί ένας χρόνος, ενώ τα πάντα μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2020 – για την ώρα – βρίσκονται στον αέρα. Όπως αναφέρει συγκεκριμένα, το επάγγελμα της «ενέχει μεγάλο ρίσκο και έχει φτάσει πια να έχει μηδαμινές πιθανότητες πρόβλεψης και εξάλειψη οποιουδήποτε σώφρονος προγραμματισμού.»
Η αλήθεια είναι πως η αγορά ενός εισιτηρίου για μία συναυλία δεν αποτελεί πρώτη προτεραιότητα, ειδικά σε καιρούς όπου επικρατεί μεγάλη ανασφάλεια σχετικά με την πορεία της οικονομίας και ο περισσότερος κόσμος έχει χάσει ή προβλέπεται να χάσει τη δουλειά του. Παρόλα αυτά, η πραγματοποίηση μιας συναυλίας ή ενός μεγάλου φεστιβάλ ενισχύει την τοπική οικονομία, όπως είναι τα ξενοδοχεία που φιλοξενούν τους καλλιτέχνες, οι χώροι εστίασης αλλά και τον τουρισμό μιας και μεγάλο κομμάτι του φεστιβαλικού κοινού αποτελείται από ανθρώπους του εξωτερικού που ταξιδεύουν στην Ελλάδα για διακοπές.
Το πρόβλημα που υπάρχει στην Ελλάδα είναι ότι δεν έχει υπάρξει κάποιο πλαίσιο μέχρι τώρα που να θίγει το θέμα της ενίσχυσης του τομέα του πολιτισμού στις περισσότερες χώρες όπως παρατηρεί η Νανά Τράντου. «Συμμετείχα πρόσφατα σε ένα πάνελ με εκπροσώπους Ευρωπαϊκών χωρών και θέλω να πω ότι εμείς σαν χώρα δεν είχαμε προβλέψει κάτι τέτοιο και τώρα πρέπει να στηριχθεί ο τομέας αυτός περισσότερο από ποτέ. Ελπίζω να το δει σοβαρά η πολιτεία γιατί σίγουρα θα αποφέρει έσοδα. Χρειαζόμαστε στήριξη για να συνεχίσουμε να δίνουμε στον κόσμο και στην Ελλάδα μεγάλες συναυλίες και να μην υστερούμε σε τίποτα σε σχέση με το εξωτερικό.»
Τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν όπως επισήμανε και η υπουργός πολιτισμού Λίνα Μενδώνη με τη δημιουργία ενός μητρώου καλλιτεχνών και δημιουργών που αποτελεί ένα «διαφανές αντικειμενικό μέσο προκειμένου να χρηματοδοτηθεί ο πολιτιστικός τομέας». Έπειτα από την ανακοίνωση που επιτρέπει την πραγματοποίηση συναυλιών, προκύπτουν κάποια εύλογα ερωτήματα οικονομικής φύσεως, τα οποία απασχολούν τους ανθρώπους της μουσικής βιομηχανίας. Ένα παράδειγμα αποτελεί το ποιος θα αναλάβει την ευθύνη για τη χορήγηση υγειονομικού υλικού (μάσκες, γάντια, απολυμαντικά) που θα πρέπει να δοθεί στο κοινό. Στη βάση αυτή τοποθετείται και ο αριθμός των ανθρώπων της ασφάλειας που θα βρίσκεται στην είσοδο, έξοδο και στο χώρο της εκδήλωσης. Ποιος θα αναλάβει το οικονομικό κόστος αυτών των αντικειμενικών προβλημάτων τη στιγμή που ένα φεστιβάλ με πληρότητα χώρου 40% δε μπορεί να είναι βιώσιμο οικονομικά για την εταιρεία που το διοργανώνει;
Αντίδραση υπήρξε επίσης από το αγοραστικό κοινό ως προς το θέμα διαχείρισης των εισιτηρίων. Ο Γιάννης Κοντανδρεόπουλος (Fuzz Productions, Release Athens Festival, Catch the Soap) παρατηρεί πως το θέμα των voucher δημιουργεί κι αυτό τα δικά του ερωτηματικά. «Ο κόσμος δικαίως ζητάει αποζημίωση, και οι παραγωγοί ευλόγως ζητούν μία λύση για να μη καταδικαστούν σε εξαφάνιση. Η μέση λύση των voucher φυσικά εξυπηρετεί και τα ταμεία του κράτους, τα οποία σε περίπτωση ολικής αποζημίωσης θα ήταν υποχρεωμένα, έστω και μεταχρονολογημένα, να προβούν σε επιστροφές φόρων προς τους παραγωγούς, αλλά δημιουργούνται πρακτικά ζητήματα σχετικά με τον τρόπο της εξαργύρωσής τους.»
Τι θα συμβεί με τους ανθρώπους των εκδηλώσεων που περίμεναν το καλοκαίρι για να εργαστούν;
Σύμφωνα με τον Γιάννη Κοντανδρεόπουλο οι άνθρωποι αυτοί έχουν σημαντικό ρόλο στη μουσική βιομηχανία. «Ασφαλώς, δε μπορούμε να μείνουμε στο τι μέλλει γενέσθαι μόνο για χώρους και παραγωγούς, αλλά φυσικά και για τους ίδιους τους καλλιτέχνες (όσοι ελάχιστοι -συγκριτικά με το σύνολο- και εάν είναι αυτοί που όντως βιοπορίζονται από τις ζωντανές εμφανίσεις), το πολυάριθμο τεχνικό προσωπικό, ατζέντηδες, μάνατζερ, και λοιπούς εργάτες (από securities μέχρι bartenders) με όλους ανεξαιρέτως να έχουν νευραλγικό ρόλο στη λειτουργία του κλάδου, και αρκετούς από αυτούς να εργάζονται περιστασιακά και ανασφάλιστοι, με αποτέλεσμα κάποιοι να μην έχουν τη δυνατότητα να συμπεριληφθούν σε κανένα από τα έκτακτα μέτρα ενίσχυσης που ανακοινώθηκαν.
Ο ίδιος καταλήγει στο ότι ένας αρκετά μεγάλος αριθμός ανθρώπων πρέπει τώρα να επιβιώσει σε έναν «άνυδρο χειμώνα, με ελάχιστο έως μηδενικό εισόδημα κατά τη καλοκαιρινή σεζόν» και ελπίζει πως η αυτορρύθμιση της αγοράς «δε θα μας βρει στον κλαδικό εμφύλιο που χρόνια τώρα προσπαθούμε τεχνηέντως να αποφύγουμε.» Οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω από τα παρασκήνια αναμφίβολα θα επηρεαστούν περισσότερο καθώς το καλοκαίρι θεωρείται ιδανική περίοδος για συναυλίες. Επιπλέον είναι πολλές οι περιπτώσεις των σχέσεων και συμβάσεων στον πολιτιστικό τομέα και τα επαγγέλματα των ανθρώπων της μουσικής βιομηχανίας δεν αναγνωρίζονται στην Ελλάδα από το κράτος.
Θα αντικαταστήσει το live streaming τη ζωντανή συναυλία;
Κατά τη διάρκεια της καραντίνας πραγματοποιήθηκαν κάποιες συναυλίες online μέσω live streaming, δηλαδή ζωντανής διαδικτυακής παρακολούθησης. Κάποιες από αυτές έδιναν τη δυνατότητα στο κοινό που παρακολουθεί, να παρέχει ένα ποσό χρημάτων ανάλογα με τη διάθεσή του, το οποίο θα δινόταν στους καλλιτέχνες. Μια ωραία πρωτοβουλία ήταν αυτή της ομάδας United we fly, η οποία δώρισε το ποσό που συγκεντρώθηκε από τις online συναυλίες στο περιοδικό Σχεδία για την ενίσχυση των αστέγων της Αθήνας.
Ωστόσο διάφορα ερωτήματα εγείρονται ως προς την επικράτηση του νέου αυτού φαινομένου. Το live streaming δεν είναι μεν καινούριο, όμως φάνηκε χρήσιμο σε αυτή τη δύσκολη περίοδο καθώς λειτούργησε θετικά για καλλιτέχνες και κοινό που έψαχναν ένα δημιουργικό τρόπο να περάσουν τον ελεύθερο χρόνο που τους δόθηκε τόσο ξαφνικά. Θα μπορούσε να υπάρχει δυνατότητα να παρακολουθεί κανείς online συναυλίες ζωντανά, πληρώνοντας μια συνδρομή; Το Facebook ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα υπάρξει συνδρομή στα ζωντανά βίντεο για τους χρήστες του μέσου.
Κι αν υπάρχει συνδρομή, το ποσό που θα προκύψει θα το μοιραστούν οι καλλιτέχνες με τις εταιρείες ή θα το δικαιούνται μόνο οι ίδιοι; Θα είναι μία λύση ανάγκης με σκοπό την αποφυγή συνωστισμού σε περιόδους διασποράς του ιού; Θα μπορεί κανείς να κάθεται σπίτι του και να παρακολουθεί μόνος του μια συναυλία νιώθοντας ευχαρίστηση και συγκίνηση;
Κάτι τέτοιο μπορεί να είναι θετικό για πολιτιστικούς φορείς όπως το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που δημιούργησε μια διαδικτυακή σειρά συναυλιών #snfccAtHome ή το Summer Nostos Festival, που παίρνει για φέτος ψηφιακή μορφή ως SNFestival RetroFuture.
Τι θα συμβεί όμως με τις ιδιωτικές εταιρείες που διοργανώνουν κάθε χρόνο τα μεγαλύτερα φεστιβάλ στην Ελλάδα; Η πιθανή άνοδος του livestreaming παρακινούμενη από την κατάσταση επιδημίας λόγω του κορονοιού, ίσως να κάνει τους ανθρώπους της μουσικής βιομηχανίας να αναλογιστούν τη θέση τους στο μέλλον. Ενδέχεται οι εταιρείες που ειδικεύονται σε livestreaming παραστάσεις να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία για να σταθεροποιήσουν τη θέση τους σε μια νέα πραγματικότητα μουσικής βιομηχανίας; Η Νανά Τράντου, είναι βέβαιη πως το livestreaming δε θα αντικαταστήσει ποτέ τη ζωντανή συναυλία. «Αυτό το συναίσθημα που νιώθει κανείς στη διάρκεια μιας συναυλίας δε μπορεί να το νιώσει ποτέ μόνος του μπροστά σε μία οθόνη από το live streaming. Η ζωντανή παρουσία του καλλιτέχνη και η ζωντανή επαφή του κόσμου δε μπορούν να αντικατασταθούν με τίποτα.»
Κερδοφόρο ή μη, το live streaming πιθανόν να συνεχίσει να αποτελεί μια λύση ανάγκης και όχι απαραίτητα προτίμησης. Άλλωστε όπως παρατηρεί και ο Γιάννης Κοντανδρεόπουλος, «Είμαστε σε μια εποχή που καλούμαστε, με όση νηφαλιότητα και ψυχραιμία μας απομένει, να επαναπροσδιορίσουμε τα πατήματά μας και να ψηλαφίσουμε τα νέα μορφώματα της αγοράς σε ένα ομιχλώδες μέλλον. Το να αγκαλιάζουμε τα νέα μέσα και να προσπαθούμε να διατηρούμε ζωντανή τη δημιουργικότητά και την αλληλεγγύη μας μέσα σε χαλεπούς καιρούς, είναι ίσως η μόνη διέξοδος τόσο στο βιοποριστικό ζήτημα όσο και στην ψυχική μας ισορροπία.»
Εν τέλει, σε κάθε κρίση υπάρχει μια ευκαιρία επένδυσης ακόμη και αν αυτή αποτελεί ρίσκο. Η μουσική βιομηχανία είναι από τη φύση της ένας ανταγωνιστικός χώρος, παρόλα αυτά είναι ίσως η στιγμή για να στηριχθεί αυτός ο τομέας εκ των έσω αλλά και με τη συμβολή της πολιτείας.
Σε αυτό συμφωνεί και η Νανά Τράντου. «Ένα από τα θετικά που βλέπω είναι ότι για πρώτη φορά σαν κλάδος βγαίνουμε μπροστά και πρέπει να μας δώσουν επιτέλους σημασία στο ποιοι είμαστε, τι κάνουμε και να μας ενισχύσουν για να αντέξουμε στο μέλλον. Είμαστε ο μόνος κλάδος που θα μείνει σε sleeping mode μέχρι να έχουμε κάποια εξέλιξη στο θέμα του εμβολίου» και συμπληρώνει ο Δημήτρης Βόγλης πως «Η ακύρωση των εκδηλώσεων δεν είναι δική μας επιλογή, οπότε είναι άδικο να επωμιστούμε 100% το οικονομικό βάρος – πρέπει κάπως η ζημιά να μοιράζεται.»
Η μουσική θα συνεχίσει να υπάρχει. Η μουσική βιομηχανία δε θα εξαφανιστεί όπως πολλοί διατείνονται, καθώς έχει επιβιώσει ανά τα χρόνια. Το κοινό είναι ακόμη εδώ, υπαρκτό και πρόθυμο να περιμένει. Άλλωστε το απέδειξε βγαίνοντας σε μπαλκόνια στην Ιταλία, κάνοντας συναυλίες online στην Ελλάδα και αγοράζοντας δίσκους διαδικτυακά σε όλο τον κόσμο. Όμως χωρίς την έμπρακτη στήριξη του κράτους και τη συνειδητοποίηση της τεράστιας σημασίας του πολιτισμού ίσως η βιομηχανία να παραμεριστεί.
Η υπουργός Πολιτισμού τόνισε πως τα δεδομένα θα αξιολογούνται διαρκώς και πως όλα εξαρτώνται από την πορεία της επιδημιολογικής καμπύλης. Η απόδειξη της αγάπης για τη μουσική και η στήριξη της βιομηχανίας της όμως θα εξαρτηθεί και από εμάς, το κοινό. Μένει να δούμε κατά πόσο θα το αναλογιστεί αυτό η πολιτεία και αν θα σταθεί σαν αρωγός δίπλα στους ανθρώπους που μας χαρίζουν κάθε χρόνο τα φεστιβάλ που τόσο αγαπάμε.
Φωτογραφία Εξωφύλλου: Γιάννης Παπαναστασόπουλος
