Η Εβίτα αφηγείται το δικό της ιταλικό lock down.
Μιλήσαμε με την Εβίτα, διαδικτυακά, αυτή στην Ιταλία και εγώ στην Ολλανδία, ανάμεσα στα calls της ατζέντας μας, σκεφτήκαμε μαζί, πέρα από τον εαυτό μας, για τις έμμεσες επιπτώσεις των συνθηκών, όχι σε σχέση με την υγεία, και λιγότερο επείγουσες από τον θεμελιώδη φόβο της απώλειας. Επαναπροσδιορίζουμε και ανοίγουμε ένα διάλογο, σαν αποστασιοποιημένοι παρατηρητές του εαυτού μας.
Η Εβίτα βρέθηκε στο Μιλάνο πριν μερικά χρόνια, ακολουθώντας τις επαγγελματικές και προσωπικές της φιλοδοξίες. Οι τρέχουσες συνθήκες τη βρήκαν προσγειωμένη, να αντιμετωπίζει τις αναπόφευκτες αλλαγές στην προσωπική της ζωή με ρεαλισμό και αυτοέλεγχο. Μια φωνή αισιοδοξίας.
Σ. Stay home. Μια πολύ απλή ενέργεια που μας ζητήθηκε να κάνουμε. Στην ουσία, δηλαδή, stay inside. Αλλά έχει χρησιμοποιηθεί ο όρος “home”. Όλοι εμείς που έχουμε στην ουσία μεταναστεύσει για οποιοδήποτε λόγο, βρεθήκαμε σε ένα πολύ διαφορετικό “home” απ’ αυτό που θα εννοούσαμε υπό άλλες συνθήκες. Όπως κι εσύ, που αποφάσισες, υπό αυτές τις συνθήκες, να ονομάσεις “home” το μέρος που βρέθηκες λόγω προσωπικών φιλοδοξιών, εργασία, εκπαίδευση και ό,τι άλλο είναι, και όχι το μέρος που είναι η οικογένειά σου, για παράδειγμα.
Ε. Είχα την «επιλογή» (σε εισαγωγικά) να γυρίσω στην Ελλάδα, πριν κλείσουν τα σύνορα της Ιταλίας. Η επιλογή του να μείνω εδώ ήταν συνειδητή, για πολλούς λόγους. Αρχικά, όταν ξεκίνησε η υγειονομική κρίση, δεν γνωρίζαμε το μέγεθος της κατάστασης. Θεώρησα όμως σωστό το να μην μετακινηθώ, να μην ταξιδέψω και να μην έρθω σε επαφή με την οικογένειά μου, κυρίως με τους γονείς μου οι οποίοι εργάζονται και οι δύο στο χώρο της υγείας και έρχονται καθημερινά σε πολύ κοντινή επαφή με ασθενείς. Γενικότερα, σκέφτομαι ότι εδώ είναι η ζωή μου, η καθημερινότητά μου και η δουλειά μου, η οποία μπορεί και συνεχίζεται διαδικτυακά. Τότε βέβαια δεν πίστευα ότι θα χρειαστεί να κλειστώ τόσο πολύ. Στην πορεία, μου έκανε μεγάλη εντύπωση ο πανικός του κόσμου, που έσπευσαν με κάθε τρόπο και με κάθε μέσο να επιστρέψουν στις πόλεις ή στις χώρες τους. Σήμερα έχει πλέον περάσει ένας μήνας και παραπάνω, ζώντας και δουλεύοντας σε ένα μικρό σπίτι, μόνη μου, χωρίς να βλέπω σχεδόν κανέναν. Δεν είναι εύκολο, αλλά δεν είναι και τραγικό. Εργάζομαι πολύ, προσπαθώντας να είμαι δημιουργική, κάνω γυμναστική, βλέπω σειρές, διαβάζω βιβλία, επικοινωνώ συχνά και με πολύ κόσμο. Προσπαθώ να συνεχίσω την καθημερινότητά μου χωρίς ηττοπάθεια και μιζέρια.
Μπορώ να δω καταστάσεις στους άλλους που εδώ τις έχουμε ήδη περάσει. Είναι μια παρατήρηση, όχι δική μου συγκεκριμένα αλλά όλων των κατοίκων της Ιταλίας, που φυσικά βιώσαν τραγικές καταστάσεις, μεγάλο αριθμό θανάτων, κατάρρευση του συστήματος υγείας.
Σ. Καταλαβαίνω ότι αυτή η κατάσταση έχει φέρει μια τρομερή αναδιάρθρωση στην καθημερινότητά μας, χωρίς να ξέρουμε ακριβώς το πώς θα προχωρήσει και το πότε θα τελειώσει. Πώς διαχειρίζεσαι εσύ το να μείνεις πιστή στους προσωπικούς στόχους που είχες θέσει πριν ξεκινήσει η πανδημία; Σκέφτομαι ότι έχει επέλθει μια ταραχή στις γενικότερες προτεραιότητες της ζωής μας και ορίζεται από μια κάποια ευθύνη – αν υπάρχει – στο να μείνουμε πιστοί στην προηγούμενη κανονικότητά μας και στις φιλοδοξίες μας, στο έργο που φιλοδοξούσαμε να παράξουμε για τον εαυτό μας αλλά και για τους γύρω μας, εν μέσω μιας συνθήκης που φαίνεται να επιτελεί ένα μεγαλύτερο σκοπό από την δική μας προσωπική σφαίρα.
Ε. Πιστεύω ότι πολλά πράγματα μπαίνουν σε παύση, όσον αφορά στις προσωπικές φιλοδοξίες του καθενός. Ο αντικειμενικός παράγοντας, ο παράγοντας της πραγματικότητας, δεν είναι πλέον τόσο σταθερός και προβλέψιμος. Γενικότερα, θεωρώ ότι οι επιλογές και οι στόχοι μας καθορίζονται από ένα μέλλον το οποίο μπορούμε να προβλέψουμε. Και αναλόγως πράττουμε. Μακροπρόθεσμα, σε αυτή τη συνθήκη, βλέπω ότι οι δικοί μου στόχοι μπορούν να διατηρηθούν. Δεν μπορώ όμως να το πω με απόλυτη σιγουριά, μιας και, όπως μπορώ να φανταστώ, όταν βγούμε από αυτή την κατάσταση οι ζωές μας θα είναι ακόμα επηρεασμένες από αυτό.
Σ. Αυτό είναι αισιόδοξο, φαίνεται ότι η λογική που είχες δεν έχει επηρεαστεί. Ακόμα μετράς τις αποφάσεις σου με βάση τις λογικές εξελίξεις, όπως εσύ τις καταλαβαίνεις.
Ε. Κάνεις αυτό που μπορείς να κάνεις βασιζόμενος στη δική σου λογική – πολύ σημαντικό να την έχουμε.
Σ. Ανέφερες ήδη το πώς περνάς τη μέρα σου, με δουλειά, γυμναστική, σειρές και επικοινωνία. Είχες καθόλου τη σκέψη ότι αυτό που κάνεις δεν μοιάζει σωστό λόγω συνθηκών; Θέτω τώρα τον προσωπικό μου προβληματισμό, πώς μπορείς να συμβάλεις και να προσφέρεις σε μια κατάσταση που υπερβαίνει της δικής σου εξέλιξης σαν άνθρωπος; Χωρίς αυτό απαραίτητα να είναι γενικότερα σωστό, το να αφιερώνεις το χρόνο σου σε βιβλία και ταινίες μοιάζει, για μένα και για τώρα, ικανοποίηση προσωπικών επιθυμιών και αντιφάσκει με τη σκέψη του «συμμετέχω σε μια παράξενη συνθήκη που μας έχει επιβληθεί κάπως, με το απλώς να επικοινωνώ με άλλους, που ενδεχομένως να μην αφιέρωνα χρόνο και ενέργεια». Εσύ δεν το έχεις αλλάξει αυτό.
Ε. Έχει να κάνει με την οπτική του καθενός. Στην παρούσα φάση, ο καθένας οφείλει να κάνει αυτό με το οποίο αισθάνεται καλύτερα. Πέρα από το κοινωνικό επίπεδο, είναι και ατομικό το πρόβλημα που προέκυψε. Πρέπει πρώτα να βρεις τον εαυτό σου και να εντοπίσεις τις ανάγκες σου μέσα σε αυτή την καινούργια κατάσταση. Για παράδειγμα, την πρώτη εβδομάδα της υγειονομικής κρίσης εδώ στην Ιταλία, δεχόμουν πολλά τηλεφωνήματα την ημέρα. Αδιαμφισβήτητα εκτίμησα το ενδιαφέρον, εντούτοις υπήρξαν στιγμές που ένιωσα ότι δεν μπορώ να διαχειριστώ την διαπροσωπική επαφή.
Σ. Τώρα συνειδητοποίησα ότι έχουμε και μια διαφορά στο χρόνο. Αυτό που βιώνουμε εμείς τώρα, εσύ το έχεις ήδη περάσει 2-3 εβδομάδες πιο πριν.
Ε. Η διαφορά αυτή υπάρχει, είναι η αλήθεια. Μπορώ να δω καταστάσεις στους άλλους που εδώ τις έχουμε ήδη περάσει. Είναι μια παρατήρηση, όχι δική μου συγκεκριμένα αλλά όλων των κατοίκων της Ιταλίας, που φυσικά βιώσαν τραγικές καταστάσεις, μεγάλο αριθμό θανάτων, κατάρρευση του συστήματος υγείας. Είδαμε μέχρι και το “lock down” για πρώτη φορά. Ήταν πρωτόγνωρο το να βιώνεις την εφαρμογή ενός «λουκέτου» σε όλα. Και σε ένα ψυχολογικό επίπεδο, το να βλέπεις μια τόσο ζωντανή και δραστήρια πόλη να ερημώνει, ήταν σοκαριστικό.
Σ. Πιστεύεις έχει διατηρηθεί ικανοποιητική ποιότητα στην επικοινωνία που χρειάζεται να κάνεις καθημερινά διαδικτυακά λόγω της δουλειάς σου;
Ε. Ως έναν πολύ μεγάλο βαθμό, ναι. Όσον αφορά βέβαια στις «οριζόντιες» δεξιότητες (soft skills) και τις «λεπτότερες» εκφάνσεις της προσωπικότητας και συμπεριφοράς, θεωρώ ότι ένα μεγάλο μέρος τους έχει περιοριστεί αρκετά. Χάνω την προσωπική επαφή και το κοινωνικό τακτ, που τα θεωρώ σημαντικά και δεν μπορώ ικανοποιητικά να τα εκφράσω μέσω μιας εικονικής πραγματικότητας. Πρωτόγνωρο -χωρίς να είναι καλό ή κακό- είναι απλά γεγονός στο οποίο θα πρέπει κανείς να προσαρμοστεί ώστε να μπορέσει να προχωρήσει.
Η συζήτηση αυτή είναι μέρος ενός γενικότερου διαλόγου που άνοιξε λόγω συνθηκών με ανθρώπους που ο περιορισμός της πανδημίας τους βρήκε εκτός τόπου, εν μέσω μιας προσπάθειας για ουσιαστική επικοινωνία και καταγραφή των βιωμάτων μας στη διάρκεια μιας κρίσης.
