Συνέντευξη: Φοίβος Δεληβοριάς | Beater TV
Φωτογραφίες / Βίντεο: Κατερίνα Μποτζώρη | Ήχος: Νίκος Καλλιάνης
Το Νοέμβρη του 1998, έσβησα 7 κεράκια στην τούρτα μου και πήρα για δώρο, ένα Sony Discman (που είχα ζητήσει), μαζί με τον δίσκο “Χάλια” που, μόλις, είχε κυκλοφορήσει (και δεν είχα ζητήσει). Το cd χάθηκε κάτω από άλλα, ήρθε χειμώνας, ήρθε καλοκαίρι, πήγα κατασκήνωση και, επί ένα μήνα, κάθε βράδυ πριν πάμε για ύπνο, ο dj της κατασκήνωσης έκλεινε με το “Εκείνη”. Ένα τραγούδι, που στα αυτιά μου ακουγόταν ατελείωτο και στενάχωρο. Και, για να είμαι και απόλυτα ειλικρινής, δεν καταλάβαινα και πολύ τι εννοούσε. Ωστόσο, είχα μάθει κάθε στίχο απ’ έξω κι ανακατωτά. Όταν επέστρεψα, προσπάθησα να βρω ποιου ήταν το τραγούδι και κάπως να το εξηγήσω. Άκρη δεν έβγαλα και ο καιρός πέρασε. Το επόμενο καλοκαίρι ήρθε, και ο μπαμπάς αποφάσισε να ανανεώσει τη λίστα, με τα cd, στο αυτοκίνητο, παίρνοντας ό,τι βρήκε στο δωμάτιό μου. Τότε το άκουσα ξανά. Είχα στην κατοχή μου το cd, με το απόλυτο τραγούδι του προηγούμενου καλοκαιριού και, όπως αποδείχθηκε, και πολλών επόμενων κατασκηνωτικών περιόδων. Κάπως έτσι έμαθα, ποιος είναι ο Φοίβος Δεληβοριάς. Δανείστηκα στίχους του, τους έμαθα, ερωτεύτηκα, θύμωσα, παραιτήθηκα. Σήμερα, στην εποχή του spotify, όλα του τα cd είναι ό,τι πιο όμορφο και πολύτιμο έχω στο αυτοκίνητο μου.
Μικρές ένοχες απολαύσεις.
Μου αρέσουν πάρα πολύ οι βιντεοκασέτες του ’80. “Αν ήταν το βιολί, πουλί”, “Ροκάκιας την ημέρα, το βράδυ καμαριέρα”, “Ο Ταμτάκος στο ναυτικό” και άλλες πολλές. Τότε ήμουν μικρός και οι γονείς μου, μου απαγόρευαν να δω “χυδαιότητες και βωμολοχίες”, όπως, χαρακτηριστικά, έλεγαν. Αυτό μου δημιούργησε μια μυθική εικόνα γι’ αυτές. Σαν να ήταν ένας κόσμος επιστημονικής φαντασίας της διπλανής πόρτας. Με σεξουαλικά υπονοούμενα και τρομερά “κακογυρισμένες” σκηνές, αποτυπωνόταν μια πραγματικότητα, που δεν αποτύπωνε κανείς άλλος, όταν ήμουν παιδί. Με τα χρόνια, έγινα συλλέκτης, αλλά η οικογένειά και οι φίλοι μου αγανακτούν κάθε φορά, που με τσακώνουν να τις βλέπω.
Η καλύτερη ώρα της ημέρας.
Εκεί που “απογευματιάζει”, που πέφτει, λίγο, το φώς. Πριν νυχτώσει. Είναι μια ώρα, που έχω πάρα πολύ διάθεση για μουσική. Είτε για να παίξω, είτε για να ακούσω.
Αγαπημένο μουσικό όργανο.
Το κοντραμπάσο. Γενικά, το μπάσο. Αν βρεθώ με έναν καλό μπασίστα και τον αισθανθώ κοντά μου, μπορεί να φτιαχτεί κάτι πολύ ενδιαφέρον. Μετά, έρχεται η κιθάρα.
Συνεργασία, που θέλετε να πραγματοποιήσετε.
Η αλήθεια είναι ότι, 25 χρόνια τώρα, έχω κάνει τις συνεργασίες που επιθυμούσα. Φίλοι, συνάδελφοι, συνομήλικοι, νεότεροι ή μεγαλύτεροι, έχουμε συνυπάρξει. Θα σου έλεγα ότι θα ήθελα να συνεργαστώ με τον Tom Waits ή τον Leonard Cohen, αλλά θα ήταν κάπως αστείο.
Στο 55ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έκανε πρεμιέρα, η ταινία του Χρήστου Βούπουρα “7 Θυμοί”, για την οποία έχετε γράψει την μουσική. Ποια είναι η διαφορά, στο να γράφει κανείς μουσική, για ταινία;
Εκεί είσαι υπηρέτης. Υπηρετείς το όραμα του σκηνοθέτη, που μπορεί να έχει πολύ διαφορετικές εμμονές από εσένα και, στην ουσία, πρέπει να τον βοηθήσεις, να βρει τι ακριβώς ψάχνει. Μαζί με τους ηθοποιούς, τον σκηνογράφο και τον φωτογράφο, προσπαθείς να κάνεις το όραμά του πραγματικότητα. Συζητώντας με τον Χρήστο, βρήκα ότι ρέπει από την Ανατολή στην Δύση, σε θέματα μουσικής, ανθρώπων, νοοτροπίας. Έτσι, κατέληξα στη λύση του “τρίο”, που παίζει μεν κλασική μουσική, αλλά με ανατολίτικες αναφορές.
Ιδανική πόλη για να ζείτε.
Όλες οι μεγαλουπόλεις, που έχουν έντονο το αποτύπωμα του πολιτισμού, στην καθημερινότητα των κατοίκων. Με πολλές βιβλιοθήκες, δισκάδικα, θέατρα, κινηματογράφους, μουσική του δρόμου. Η Νέα Υόρκη είναι, μάλλον, το απόλυτο όνειρο, αλλά νιώθω εξίσου καλά σε Λονδίνο, Βερολίνο, Αθήνα ή Θεσσαλονίκη. Δεν είμαι από τους ανθρώπους, που προτιμούν τις ανατολίτικες πόλεις ή πόλεις στην Ινδία. Δεν μου αρέσει η θρησκευτικότητα και η αναζήτηση, χωρίς τον πολιτισμό της “ποπ” κουλτούρας.
Γεννηθήκατε στην Καλλιθέα και έτσι ονομάζεται και η καινούρια σας δισκογραφική δουλειά.
Κάτι με τράβαγε, αυτή την περίοδο, να ξαναπάω να γράψω στο εφηβικό δωμάτιο, που έγραφα τα πρώτα μου τραγούδια. Είναι ένα παλιό σπίτι, στην Καλλιθέα, που δεν μένει, πια, κανείς. Οι γονείς μου σκέφτονται μήπως το δώσουν αντιπαροχή. Τέλος πάντων, εκεί έχω ένα μικρό δωματιάκι, όπου υπάρχουν, ακόμη, τα βινύλιά μου, τετράδια από το γυμνάσιο και παλιές φωτογραφίες. Εδώ και ενάμιση χρόνο, πάω εκεί, σχεδόν, καθημερινά και γράφω μουσική. Ταυτόχρονα, μπορεί να συναντάω και κανένα παλιό συμμαθητή και πάω για καφέ ή ψάχνω τα αγαπημένα μου τότε, αλλά εξαφανισμένα, σήμερα, μέρη της περιοχής. Ο χρόνος έχει περάσει μεν, αλλά εγώ, ακόμη, γράφω τραγούδια. Οι λόγοι έχουν αλλάξει, αλλά υπάρχουν ακόμη κάποιες αναφορές και αυτός είναι ο χαρακτήρας του δίσκου. Είτε μιλάω για την Καλλιθέα, είτε μιλάω για την κόρη μου, είτε για την ΕΡΤ που έκλεισε, μιλάω, πάντα, μέσα από αυτό, το ίδιο δωματιάκι.
Ο τελευταίος στίχος που γράψατε.
Είναι η τελευταία στροφή από το τελευταίο τραγούδι του δίσκου “Καλλιθέα” και είναι αφιερωμένο στην κόρη μου.
“Κουνελάκι μου στον ύπνο που θα πας, πες μου πως θα με θυμάσαι, πως θα μ’ αγαπάς..
Κι αν πετύχεις την αράχνη του ουρανού, την μαύρη χήρα,
χάιδεψέ την, μη φοβάται η κακομοίρα.
Κι όταν έρθεις, πάλι, πίσω το πρωί, κάτσε λίγο και χουζούρεψε.
Συγχώρα την ζωή, που ‘χει κάτι βιαστικό που δεν κοιτάει ποτέ της πίσω.
Κι όταν θέλεις, φώναξέ με να ξυπνήσω..”
Αν ήταν ταινία το Saturday Night Foiver, ποια θα ήταν αυτή;
Θα ήταν μια ταινία αστυνομική. Ένα αστυνομικό μιούζικαλ συγκεκριμένα. Χορεύω, τραγουδάω, γίνεται πάρτι. Λέμε τα “παπάκια”, την “Ευλαμπία”, γυρνάμε στα 80s’. Αλλά ταυτόχρονα, μοιάζει και με το παιχνίδι “η νύχτα πέφτει στο Παλέρμο”. Αφήνουμε τους μαφιόζους, τους αστυνομικούς και τους χαφιέδες έξω από τον χώρο, που παίζουμε, κι εμείς, οι πολίτες, κάνουμε πάρτι.
Ποια τραγούδια ζητάει το κοινό περισσότερο στο τέλος;
Ζητάνε διάφορα, το “διπλοπαντρεμένος” ή το “μέλλον από το παρελθόν”. Γενικά, τραγούδια που απουσιάζουν από το καθορισμένο μου, φετινό πρόγραμμα. Κάθε μεσημέρι, σκέφτομαι “εμμονικά” διάφορα τραγούδια, τα προβάρω και τα παίζω το βράδυ.
Γνωρίζοντας την αγάπη σας για τον κινηματογράφο, θα ήθελα να ρωτήσω ποια είναι η ταινία, που σας έχει δώσει τις περισσότερες απαντήσεις.
Ένας πολύ καλός μου φίλος συγγραφέας, λέει ότι η καλή τέχνη κάνει ερωτήσεις και η κακή τέχνη τις απαντάει. Νομίζω, λοιπόν, ότι μόνο μια κακή ταινία δίνει απαντήσεις. Το θέμα είναι η ταινία να τελειώνει και να θέλεις να την εξερευνήσεις μες στην ζωή. Αναποδογυρίζω, λοιπόν, την ερώτηση και λέω ;oτι τέτοιες ταινίες, που με γέμισαν ερωτήσεις είναι το “81/2“, του Φελίνι, ο “Nευρικός εραστής”, του Γούντι Άλεν, η “Eπιστροφή στο μέλλον”, του Ρόμπερτ Ζεμέκις, η “Aιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού”, του Τσάρλι Κάουφμαν και πολλές άλλες.
Θα θέλατε να ασχοληθείτε, περισσότερο, με τον κινηματογράφο;
Βασικά, αυτό το ήθελα από 12 χρονών. Και, ίσως, περισσότερο από την μουσική. Απλώς, δεν ξέρω αν θα μπορούσα να μπω στην περιπέτεια της οργάνωσης 200 ανθρώπων, του κυνηγιού της χρηματοδότησης, του μπλεξίματος με εταιρίες παραγωγής. Θα το έκανα, μόνο, αν ως δια μαγείας, βρισκόταν κάποιος παραγωγός και μου έλεγε “κάνε την ταινία, που έχεις στο μυαλό σου, με τον τρόπο και τα άτομα που θέλεις”. Τότε, θα το σκεφτόμουν σοβαρά, αλλά είναι σαν αυτό που λέγαμε πριν. Θα συνεργαζόμουν με τον Tom Waits; Ναι, φυσικά! Αλλά είναι, κάπως, αστείο να το λέμε..
*Ο Φοίβος Δεληβοριάς κοιτάει από ψηλά μιαν εποχή που τελειώνει και μιαν άλλη που έρχεται. Και το αποτέλεσμα είναι μια «Καλλιθέα». Τίτλος του νέου του δίσκου αλλά και της νέας του παράστασης, που θα παρουσιαστεί πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη, την Πέμπτη 12 Μαιου, στο club του Μύλου.
Μύλος Club
Ανδρεου Γεβργιου 56, περιοχη Σφαγεία
Ωρα προσέλευσης: 21:30 / Ώρα έναρξης: 22:30
Τηλ κρατήσεων: 2310510081
Εισιτήριο θεάματος: 12€
Προπώληση: 10€ (ΣΑΡΩΘΡΟΝ, ΔΙΩΡΟΦΟΝ, STEREODISC, HARRY;S SPOT-Σβώλου)
Σημεία Προπώλησης: Σάρωθρον – Καφέ Διώροφο (Καλαμαριά), Stereodisc, Harry’s Spot (Σβώλου)