Cinematic Odyssey #20: Οι ταινίες της εβδομάδας!
O κινηματογράφος συχνά μας δίνει την ικανότητα να μεταφερόμαστε σε φανταστικούς κόσμους, ταυτόχρονα όμως μας φέρνει αντιμέτωπους με προσωπικά μας ερωτήματα. Οι ταινίες της εβδομάδας συνδέονται μέσα από την θεματική της αναζήτησης του εαυτού, της τέχνης και του τρόπου που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Οι ταινίες αυτές, μέσα από διαφορετικά πρίσματα, διερευνούν τη σχέση του ατόμου με την τέχνη, την κοινωνία και την προσωπική του ταυτότητα.
______________________
Caro Diario ( 1993, Nanni Moretti )
Στο “Caro Diario”, ο ίδιος ο σκηνοθέτης της ταινίας είναι και πρωταγωνιστής της και μας καλεί σε ένα κινηματογραφικό ημερολόγιο χωρισμένο σε τρία κεφάλαια. Στο πρώτο, παρακολουθούμε τον Moretti να περιπλανάται με μία βέσπα στους δρόμους της Ρώμης παρακολουθώντας τους γύρω του και διαπιστώνοντας της αντιφάσεις της πόλης. Με συνοδούς του το χιούμορ και την μελαγχολία, ο Moretti συνεχίζει στο δεύτερο κεφάλαιο, να ταξιδεύει σε απομακρυσμένα νησιά της Ιταλίας και να συναντά κατοίκους με παραξοδότητες και ασυμβίβαστες πεποιθήσεις. Ενώ το δεύτερο κεφάλαιο λειτουργεί για τον πρωταγωνιστή ως μια αναζήτηση γαλήνης και έμπνευσης, το τρίτο και τελευταίο κεφάλαιο γίνεται ακόμα πιο προσωπικό. Πιο συγκεκριμένα, ο Moretti μοιράζεται ένα προσωπικό του βίωμα με μία σπάνια ασθένεια, αναδεικνύοντας την αλληλεπίδραση του με το σώμα του αναλογιζόμενος την ευθραυστότητα της ύπαρξης.
Το Caro Diario είναι μία βαθιά προσωπική και υπαρξιακή ταινία. Ο Nanni Moretti εξερευνά την ομορφιά του καθημερινού καθώς και την ματαιότητα της αστικής ζωής. Επιπλέον, θίγεται ένα ζήτημα υγείας που ταλαιπώρησε τον πρωταγωνιστή όμως παρόλα αυτά διατήρησε τον αυτοσαρκαστικό του τόνο και υπομονή, παρόλο που η ιατρική του περίθαλψη ήταν ελλιπής. Το φιλμ συνδυάζει τον μινιμαλισμό και την ποιητικότητα, είναι μια ωδή στη χαρά της απλής παρατήρησης, αλλά και ένας διακριτικός στοχασμός για τον χρόνο, την τέχνη και τον ανθρώπινο αγώνα να βρει κανείς νόημα σε έναν συχνά χαοτικό κόσμο.
______________________
Deconstructing Harry (1997, Woody Allen)
Στην ταινία “Deconstructing Harry” Ο Harry Block είναι ένας ήρωας φτιαγμένος από τις πιο σκοτεινές και κωμικές εκφάνσεις του δημιουργού του, του Woody Allen. Ο Harry είναι ένας συγγραφέας γεμάτος κυνισμό και ειλικρίνεια στην γραφή του. Η γραφή του λοιπόν, για τα κοντινά του πρόσωπα, γίνεται συχνά καταστροφική και τους οδηγεί στο να θέλουν να εγκαταλείψουν τον Harry. Καθώς ταξιδεύει προς ένα πανεπιστήμιο που τιμά το έργο του και θα τον βραβεύσει, η διαδρομή αυτή μετατρέπεται σε μια μεταφορά για το μυαλό του: ένα συνονθύλευμα φανταστικών χαρακτήρων, παλιών εραστών και εκρήξεων ενοχών.
Ο Woody Allen χρησιμοποιεί τον Harry και κατ επέκταση ολόκληρη την ταινία ως καλειδοσκόπιο που εξετάζει την σχέση της τέχνης με την αυτοκαταστροφή. Πώς ο καλλιτέχνης μπορεί να είναι ειλικρινής με την τέχνη του χωρίς να καταστρέφει τις σχέσεις του; Πόσο ψυχοφθόρο είναι να αναμετράσαι με τις ενοχές σου, όταν συνειδητοποιείς πως η επιτυχία σου χτίστηκε πάνω στις αδυναμίες των κοντινών σου ανθρώπων; Αυτά είναι λίγα από τα ερωτήματα που βασανίζουν τον Harry, έναν ήρωα που δεν φοβάται να εκθέσει τις αδυναμίες του, ενσαρκώνοντας την ανθρώπινη ανάγκη για εξιλέωση και αναγνώριση. Καθώς παγιδεύεται σε ένα χαοτικό ταξίδι, έρχεται αντιμέτωπος με σουρεαλιστικές συναντήσεις με φανταστικούς χαρακτήρες και αποκαλύψεις για τον ίδιο του τον εαυτό.
______________________
The Gleaners and I (2000, Agnes Varda)
Στην ταινία “The Gleaners and I” H Agnes Varda, πρωτοπόρος του γαλλικού ντοκιμαντέρ, μας ταξιδεύει σε έναν κόσμο ποιητικό, γύρω από τους σύγχρονους ρακοσυλλέκτες. Οι άνθρωποι αυτοί ζουν στην γαλλική ύπαιθρο και συλλέγουν ό,τι οι υπόλοιποι θεωρούν άχρηστο: λαχανικά από την αγορά, εναπομείναντες καρπούς από χωράφια καθώς και παρατημένα αντικείμενα που βρίσκονται στον δρόμο. Με την ηχητική υπόκρουση της Varda να συνοδεύει διάφορες εικόνες αποκαλύπτονται οι ιστορίες αυτών των ανθρώπων που βρίσκουν θησαυρούς εκεί που οι περισσότεροι βλέπουν σκουπίδια. Το κινηματογραφικό αυτό έργο αποτελεί μία ωδή στην απλότητα, καθώς η Varda αναρωτιέται τι σημαίνει να βρίσκεις αξία στα παραπεταμένα, όχι μόνο για λόγους επιβίωσης, αλλά και ως στάση ζωής. Η κάμερα της αγκαλιάζει την φθορά, όπως δείχνει χαρακτηριστικά σε μία σκηνή που παρατηρεί το γερασμένο χέρι της, καθώς και ένα ρολόι που έχει πάψει να λειτουργεί.
Η ταινία καθίσταται μία ζωντανή πράξη, καθώς ερευνάται η σύνδεση ανάμεσα στον καλλιτέχνη και τον περιβάλλοντα κόσμο. Για την Varda, η τέχνη δεν σχετίζεται αποκλειστικά με την δημιουργία αλλά και την συλλογή, καθώς η σκηνοθέτης γίνεται συλλέκτρια στιγμών, βλεμμάτων καθώς και ιστοριών και μας καλεί να αναλογιστούμε τη δική μας καταναλωτική ζωή και την ολιστική μας προσέγγιση γύρω από αυτή.
______________________