Άννα Στερεοπούλου: Εξερεύνηση, ολοκλήρωση κι αρμονία.

«Συστηθήκαμε» με την Άννα Στερεοπούλου ύστερα από την πρόσφατη, ψηφιακή κυκλοφορία του ολοκληρωμένου soundtrack της ταινίας Το Δέντρο και η Κούνια, το οποίο εμπνεύστηκε, συνέθεσε κι επιμελήθηκε εξ ολοκλήρου. Πρόκειται, βασικά, για μια «ανήσυχη» προσωπικότητα που στηρίζεται στην φιλοσοφική θέαση, στην κατανόηση και στο συναίσθημα.

Κάτι που, αναμφισβήτητα, στην επάρκεια της πολυπλοκότητάς του προξενεί ένα πολυδιάστατο ενδιαφέρον για τον τρόπο προσέγγισης, επικοινωνίας, γραφής και αντίληψης. Όντως, λοιπόν, με όσα έχει παρουσιάσει, καταφέρνει εντέχνως να εμπνεύσει και να παρακινήσει, μέσω μιας ξεχωριστής θεματολογίας κι ατμόσφαιρας. Στηριζόμενη, φυσικά, σε βαθιές, πανανθρώπινες και καθ’ όλα διαχρονικές ρίζες. Εξιστορεί, μελετά, χειρίζεται μια (ή την) αρχέγονη δυναμική και αποτυπώνει σε ένα ακουστικό κρεσέντο την ροπή προς την αρμονία, τη φύση και την ψυχαγωγία.

Έτσι, στο συνεχές μουσικό της ταξίδι, έκανε μια στάση για να απαντήσει μια σειρά ερωτήσεων που στοχεύουν, κυρίως, στην κατανόηση του δημιουργικού της κόσμου. Πρόκειται, όμως, για μια συνέντευξη που απαντάει στα ερωτήματα ή εγείρει ακόμα περισσότερα; Όπως και να ‘χει, μένει να ανακαλυφθεί διαβάζοντας τα παρακάτω… με χώρο για σκέψη και ακρόαση!

Πώς ξεκίνησες με την μουσική; Θυμάσαι το πρώτο, έντονο ερέθισμα από την ακρόαση που σου έκανε εντύπωση;

Ξεκίνησα πιάνο «επίσημα» στα 6, ενώ το ζητούσα επίμονα από τα 3. Αναμνήσεις κυρίως αστικές και σε εικόνες… Η τοποθέτηση της βελόνας στο βινύλιο, το κελαηδιστό νερό στην πήλινη «λαλίτσα», το μοτοσακό που σπάει την σιωπή τις καλοκαιρινές νύχτες στον δρόμο. Επίσης, το νανούρισμα στην αγκαλιά του πατέρα μου κι ένα παιδικό επαναλαμβανόμενο όνειρο ενός λευκού σχοινιού σε κόμπο, σε μαύρο φόντο, που παλλόταν καθώς με πλησίαζε. Πιθανώς, η στιγμή της γέννησής μου.

Διαβάζουμε στο βιογραφικό σου πως αντλείς έμπνευση από τη φιλοσοφία και τις επιστήμες. Γιατί επέλεξες αυτά τα πεδία;

Από την αρχαιότητα, η φιλοσοφία και η επιστήμη αλληλεπιδρούν και αναπτύσσονται παράλληλα, μελετώντας την Φύση. Η Φύση είναι Μουσική. Κατά τον Πυθαγόρα «η Μουσική είναι η επιστήμη της Τάξης», ενώ, τόσο μυθιστορικά, όσο και ετυμολογικά, συνδέεται με την Μνήμη (Μνημοσύνη) και, συγκεκριμένα, με την έρευνα, την διατήρηση και εξέλιξη -μέσω της εξιστόρησης- της Γνώσης, από το παρελθόν, στο παρόν και το μέλλον (Εννέα Μούσες).

Γεννήθηκα και μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον, όπου αγάπησα αυτά τα πεδία, αφού με συνδέουν πιο άμεσα με την μεγάλη, Εξωτερική εικόνα του Κόσμου μας, ώστε να κατανοώ την λειτουργία του και να εκφράζω πιο εύστοχα το συναίσθημα που μού δημιουργεί Εσωτερικά.

Πιο συγκεκριμένα, πού κινείται η έρευνά σου και από τι εξαρτάται η επιλογή της;

Κινείται πολυδιάστατα και μελετά τους διάφορους τύπους Κυμάτων και την αλληλεπίδρασή τους με το Άλλο, ως νέο Όλον. Επελέγη αυτόματα και συνεχίζει να ωριμάζει μέσα από προσωπικές ιστορίες, ποιήματα, όνειρα, ζωντανές παρουσιάσεις. Και με κάποια σημεία Παύσης, για βαθύτερη εν-συναίσθηση – εν-συνείδηση του «ποιος είσαι, πού πας, τι ερευνάς».

Τι είναι αυτό που σε ωθεί, παρακινεί καλλιτεχνικά αλλά και προσωπικά;

Να ανακαλύπτω και να εξελίσσω τον εαυτό μου.

Ποιο μήνυμα σου «περνάει» η τέχνη; Και πώς αυτό αντικατοπτρίζεται στην καθημερινότητά σου;

Διάλογος. Να ακούω, να εκφράζω τις απορίες μου, και να προτείνω τις απόψεις μου.

Βίωσες σημαντικές αλλαγές από αυτήν σου την ενασχόληση; Αυτό, τι σε έκανε να αντιληφθείς;

Ακόμη βιώνω. «Η τραγικότητα της στιγμής της συνειδητοποίησης του πραγματικού (Jacques Lacan), ισούται με την “δολοφονία” του παλιού σου εαυτού και την αποδοχή της διαφορετικότητάς σου, από τον ίδιο σου τον εαυτό. Την συνοδεύει όμως η λύτρωση· η Κάθαρση (…)». Και εύχεσαι να ‘χεις τέτοιες Στιγμές (η Τεχνική της Αναμόρφωσης : re-vision)

Stereoscope (ή stereoscopic), τι δηλώνει για ‘σένα αυτή η λέξη και πώς σε εκφράζει;

Το «Stereoscopic» είναι μια Ευχή – Υπόσχεση που γεννήθηκε στο τέλος των σπουδών μου στην Αγγλία. Ξεκίνησε ως -το μισό από το- όνομα του μουσικού συνόλου που σχεδίαζα τότε, μα δεν εξελίχθηκε. Όμως, παραμένει ως ρότα και σκοπιά – σκοπός μου για την στερεοφωνία / surround, την ορχήστρα, το Στερεοσκοπικό – 3D – 4D, το multi-media, το πολυσύνθετο και διεπιστημονικό, σε ήχο και εικόνα. Είναι η αγάπη μου για την ελληνική γλώσσα και την οικουμενικότητα που εκφράζει. Ή, απλά, είναι το ίδιο μου το ονοματεπώνυμο που με καθόρισε εξ αρχής.

Από τι αποτελείται ο δημιουργικός σου χώρος και σε ποιες βάσεις στηρίζεσαι;

Μοιάζει με μια εν εξελίξει εγκατάσταση και είναι κυρίως οργανικός, παρά κλινικός. Με κάποια σύγχρονα και vintage αναλογικά μηχανήματα και synthesizers, φυσικά μουσικά όργανα, βιβλία, παρτιτούρες και μυρίζει Ονειρογράφο, Κίρκη και PLANO, μεταξύ άλλων έργων μου.

Πώς επέλεξες να εμβαθύνεις στην σύνθεση μουσικής για τις ταινίες και την τηλεόραση;

Οι ταινίες που με στιγμάτισαν σαν παιδί ήταν «Ο Τελευταίος Αυτοκράτορας» (Bernardo Bertolucci, 1987) σε κινηματογραφική αίθουσα και οι «Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου» (Steven Spielberg, 1977) στην τηλεόραση, μαζί με το μουσικό σήμα του δελτίου ειδήσεων της ΕΡΤ, σε σύνθεση Βαγγέλη Παπαθανασίου.

Πολλές ώρες ακρόασης μουσικής και ραδιοφώνου ώσπου στα 14, η πρώτη μου σύνθεση, «Η Βροχή» μού γέννησε το όνειρο – στόχο για «Μουσική για Εικόνα» ή «Μουσική που δημιουργεί εσωτερικές Εικόνες». Η προσωπική Γλώσσα Επικοινωνίας που καλλιεργώ και αναπτύσσω από μικρή, συζητώντας ατελείωτα με το αδελφάκι μου, το πιάνο.

Τι περιλαμβάνει αυτό το πεδίο και τι δυνατότητες ανακάλυψες πως σου προσφέρει;

Την (μεγάλη μου αγάπη για) σφαιρική Γνώση, μέσα από διαφορετικά πεδία και συνεργάτες.

Σε τι επίπεδο σε βοήθησαν οι σπουδές σου και τι «ξεκλείδωσες» με αυτές;

Κατ’ αρχήν, μού γέννησαν μια νέα αγάπη: Αυτή για την διοργάνωση και παρουσίαση οπτικο-ακουστικών / multi-media εκδηλώσεων. Κυρίως, όμως, με βοήθησαν στο να βρω και να υπερασπιστώ την προσωπική μου «φωνή». Στα 18, κλήθηκα και αντεπεξήλθα στην τέχνη και στην ζωή σε μια σημαντική μητρόπολη με πολλές παγίδες, αλλά και διαμάντια, ενός Λονδίνου που κραδαινόταν ακόμη ρομαντικά από τα late analogue – early cyber. Μια περίοδος που με πρωτο-ενέπνευσε στο πώς να στέκομαι στα πόδια μου.

Ποια στοιχεία θεωρείς πως δομούν μια «καλλιτεχνική προσωπικότητα»;

Το πάθος, η πειθαρχία, η παρατήρηση, το όραμα, η σιωπή. Και η τόλμη να την σπάσεις, με ευθύνη να ψυχ-αγωγήσεις και ως ανάγκη να επικοινωνήσεις.

Υπάρχει «καλή» ή «κακή» καλλιτεχνική έκφραση; Τι υποστηρίζεις;

Έχουμε και τα δύο μέσα μας και τα εκφράζουμε μέσω (και) της τέχνης, αναλόγως. Το ερώτημα, κατά την γνώμη μου, είναι πού και πόσο στοχεύει να δονήσει (με) την Αλήθεια του ο εκφραστής, βάσει του υποκειμενικού, τόσο του πομπού, όσο και του δέκτη.

Από τι εξαρτάται η «επιτυχία» ή η απήχησή της;

Από την έννοια που της προσδίδεται.

Πώς προσεγγίζεις ηχητικά και αισθητικά τις δημιουργίες σου;

Ως γλυπτά. Όταν παίζω ή μιξάρω μουσική, αισθάνομαι πως πιλοτάρω ένα αόρατο διαστημόπλοιο και ζωγραφίζω τριγύρω μου «ηχητικές κινούμενες εικόνες», που τις ντύνω με υλικά ιδιαίτερης υφής. Ως (full) soundtrack μιας ιστορίας που διαδραματίζεται γύρω μου. Τόσο σε συνεργασίες με κινηματογραφικούς και άλλους σκηνοθέτες και καλλιτέχνες, όσο και σε πολλά θεματικά μου έργα.

Τι πυροδοτεί και τι ολοκληρώνει τις συνθέσεις σου;

Το Ταξίδι και η Άφιξη. Η Ολοκλήρωση και η Συνέχεια.

Η μουσική αποτελεί μια γλώσσα επικοινωνίας που δε γνωρίζει σύνορα. Εσύ, πώς την χρησιμοποιείς και τι στόχους έχεις θέσει;

Η Μουσική δονεί. Από τα αρχαία χρόνια έως τις μέρες μας, ο Ήχος μπορεί να συσπειρώνει ή να διαλύει και να βλάπτει ή να θεραπεύει. Πρόκειται για ένα πολύ δυνατό «όπλο» που, όποιος το κατέχει φέρει ευθύνη για τον λόγο και τον τρόπο που το χρησιμοποιεί. Τα αρχαία Ασκληπιεία παραμένουν απ’ τις κυριότερες πηγές έμπνευσης που μελετώ όσο προχωρώ. Αυτή την βαθειά κι αρχέγονη ένωση με την Φύση θέλω να προσφέρω με το προσωπικό και κινηματογραφικό, συνθετικό μου έργο, ζωντανές ερμηνείες και εκδηλώσεις, FEELMUSIC σεμινάρια / listenings.

Έχεις αγαπημένους ήχους; Τι συναισθήματα σου προκαλούν;

Ο ηλεκτρισμός. Το πιάνο. Οι αρμονικές. Το κοχύλι. Με Γειώνουν.

Πώς αντιλαμβάνεσαι την ελευθερία και την ευτυχία;

Κάθε Στιγμή που: «(…) είδα την κυκλοφορία του σκοτεινού μου αίματος, είδα το πλέγμα του έρωτα και τη μεταμόρφωση του θανάτου, είδα το Άλεφ απ’ όλα τα πρίσματα, είδα την Γη μέσα στο Άλεφ και, ξανά μέσα στην Γη το Άλεφ, και μέσα στο Άλεφ τη Γη, είδα το πρόσωπο μου και τα σωθικά μου, είδα το πρόσωπο σου και ζαλίστηκα και έκλαψα, γιατί τα μάτια μου είχαν δει αυτό το μυστικό και επαγωγικό πράγμα που οι άνθρωποι έχουν καπηλευθεί, τ’ όνομά του, μα που κανένας από αυτούς δεν το ‘χει δει ποτέ — το Ασύλληπτο Σύμπαν.» — Jorge Luis Borges (The Aleph, 1945)

Τι ακολουθείς για να πετύχεις τα παραπάνω;

Ένστικτο.

Για τι θεωρείς πως αξίζει να ζούμε; Πώς συμμετέχει η τέχνη σε αυτό;

Για να ρωτήσουμε τον εαυτό μας: «Ποιο είναι το Όνειρό σου;». Η Τέχνη το αφουγκράζεται, του δίνει ζωή και το ανακλά.

Με ποιον τρόπο ο κόσμος μας, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο εύρος, μπορεί να προχωρήσει μπροστά;

Προχωράει, ούτως ή άλλως. Η ακμή και η εντροπία είναι μέρος του κύκλου της ζωής, όπως ένα (ημίτονο) Κύμα αναπαριστά με τις κορυφές και τις κοιλάδες του, αντίστοιχα. Έτσι, το «μπροστά» – «μετά», είναι διαφορετικό για τον καθένα, ανάλογα με την θέση του στον Χώρο-και-Χρόνο. Και, γενικότερα, θεωρώ πως χρειάζεται μια Πολυφωνία, που αυτή είναι που κινεί και το «μετά».

Πώς μπορούμε να επιβιώσουμε με τόσες (και τόσο) ραγδαίες εξελίξεις γύρω μας;

Δεν έχουμε ολοκληρώσει την τρέχουσα περίοδο προς το παρόν. Ακόμη βιώνουμε τα συμπτώματα ενός κοινωνικού και ψυχολογικού ιλίγγου, όπου αλλάζει και διακυμαίνεται έντονα η έννοια της Ισορροπίας, της Διάρκειας, του Κέντρου. Μια διαφορετική, ξένη, άγνωστη ως τώρα, πραγματικότητα. Μια υπνική παράλυση με θόρυβο, με πανικό κι αιφνίδια redout. Θα πρότεινα, να εστιάζουμε στην Αναπνοή και να θέτουμε Στόχους, κρατώντας το Βλέμμα σταθερό.

Τι είναι αυτό που κάνει τη μουσική να γίνεται καταφύγιο;

Ανάμεικτα συναισθήματα με την «φυγή»… Απ’ την μία, η προσωπική επιλογή του «μένω, και αντιμετωπίζω τον εαυτό μου και το πρόβλημα» και αποδοχή του (μουσικού/λατινικού, μόνο) όρου ως ενοποιό και κινητήριο δύναμη που εκφράζει η Fuga. Απ’ την άλλη, «η επιθυμία του να βρίσκεσαι μεταξύ δύο σημείων και εκτός εμβέλειας».

– «The desire to be between two points and out of reach» – Christopher Petit (Radio On, 1979/1998)

Θεωρείς πως η δική σου μπορεί να σταθεί σε αυτή τη δυναμική; Κι αν ναι, πώς το καταφέρνεις αυτό;

Δέχομαι τα ερεθίσματα και αποτυπώνω την προσωπική μου οπτική και πραγματικότητα, σε σχετικό χρόνο. Δηλαδή, δημιουργώ ↔ βιώνω ένα Χ Κυματικό Περιβάλλον© ως συναισθητική εμπειρία.

Με την εξερεύνησή της ανακαλύπτουμε τον κόσμο γύρω μας ή αντίστροφα;

Παράλληλα, ακροβατείς πάνω και στα δύο. Εξαρτάται από το Κύμα που θα έρθει, κάθε φορά.

Τι άλλο σε γεμίζει και σε ενεργοποιεί; Κάποιες άλλες ασχολίες ενδεχομένως.

Πράγματα όπως η Πανσέληνος, η Αμοργός, η old-school jungle, η Αγκαλιά, η απογείωση του αεροπλάνου. Μακριές πεζοπορίες, βαθιές συζητήσεις και σιωπές. Και διάφορες συνεργασίες στους τομείς του πολιτισμού, εκπαίδευσης, δημοσιογραφίας και τουρισμού.

Αν η μουσική δεν εκφραζόταν με ήχους, τι πιστεύεις πως θα της έδινε μορφή;

Ο Έρωτας. Μια «βαρυτική δίνη». Ο Ιάννης Ξενάκης.

Ακολουθείς πρότυπα στην καθημερινότητά σου;

Φ = 1,618.

Πώς επιτυγχάνεται μια υγιής αλληλεπίδραση με το περιβάλλον μας; Πού θα πρέπει να εστιάσουμε;

Στην Φύση και στην κατανόηση και ευθύνη των πράξεών μας.

Για ποιους ή με ποιον τρόπο η τέχνη αποτελεί σύμμαχο;

Ο Χρόνος πάντα δείχνει.

Ποια είναι η αλληλεπίδρασή σου με άλλες συνθέσεις; Πώς ακούς κάτι που δεν είναι δικό σου και τι σε «τραβάει»;

Τελευταία, μού αρέσει να ακούω περισσότερες από μία συνθέσεις και ηχητικές συνθήκες, ταυτόχρονα. Μού αρέσει το απροσδόκητο που δημιουργείται (καθόλου) τυχαία. Με ελκύει ο,τι έχει Ψυχή από οποιοδήποτε είδος μουσικής και, σίγουρα, ο,τι απ’ αυτά έχω παρακολουθήσει στον ίδιο χώρο με τον ερμηνευτή ή τον DJ.

Πιστεύεις πως η μουσική έχει «δυσκολέψει»;

Η Μουσική στον καθένα πυροδοτεί το Συναίσθημα και τον δένει μαζί του. Αυτό είναι, στην ουσία, που μάχεται πάντα από (εμάς) τους ανθρώπους. Κατά τ’ άλλα, η Μουσική είναι δύσκολη εδώ και τουλάχιστον 10-15 χρόνια. Πάντα ήταν και παντού και, ειδικά, για όσους περπατούν έναν δικό τους ανεξάρτητο δρόμο.

Πού βρίσκεσαι στο σήμερα και τι σχεδιάζεις για το μέλλον;

Εργάζομαι ήδη στο επόμενο project μου ενώ, εντός του 2022, ξεκινούν την φεστιβαλική τους πορεία οι ταινίες «Άκουσέ με» (πρώην «Χειμώνας με την Βαλμίρα», μεγάλου μήκους, σκην.: Μαρία Ντούζα), «Into The Land Of Ice And Fire» (ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, σκην.: Δήμητρα Ζήρου) και «Still A Child» (ταινία-δοκίμιο, σκην.: Διονυσία Κοπανά) για τα οποία συνέθεσα την Μουσική και το Sound Art, όπως και για το video της εγκατάστασης «βίλα Βέτα» της Μαργαρίτας Πέτροβα (16/02, Ι.Μ.Κακογιάννης).

Επίσης, η σύνθεσή μου, «Ες Τροφωνίου μεμάντευται» παρουσιάζεται στο Κέντρο Σύγχρονων Τεχνών της Γλασκώβης (7-20/02, Radiophrenia 2022), ενώ, έπειτα από την τιμητική πρόσκληση συνεργασίας που έλαβα από τον Ισπανό πλαστικό καλλιτέχνη, Pedro Pablo Gallardo Montero, είναι Ανοιχτό το Κάλεσμα Συμμετοχής Procedimentum 2023 προς καλλιτέχνες, για δημιουργία έργων εμπνευσμένα από την έως τώρα μουσική μου.

Ένα μήνυμα που θα ήθελες να μοιραστείς;

Ποιά είναι η πιο δυνατή σου Ανάμνηση;

______________________

Ανακαλύψτε την Άννα Στερεοπούλου και τις μουσικές της εξερευνήσεις μέσα από το επίσημο site της, καθώς και το προφίλ της στο Bandcamp.