Ο γοητευτικός φωτογραφικός φακός της Στεφανίας Ορφανίδου και η ισοπεδωμένη πόλη L’Aquila!
Έχουμε δει το όνομά της σε φωτογραφικές εκθέσεις και περιοδικά ανά τον κόσμο. Ξεκινώντας από το φωτογραφικό κέντρο Stereosis και την Αρχιτεκτονική Σχολή του ΑΠΘ, η Στεφανία Ορφανίδου βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ φωτογραφίας και αρχιτεκτονικής και μοιάζει έτοιμη να κατακτήσει το πάγωμα του χρόνου και την αποτύπωση της διάρκειας. Έχει να μας αφηγεί πολλές γοητευτικές ιστορίες. Μια από αυτές είναι το project της με τίτλο Pendulum (εκκρεμές), ένα ταξίδι επιστροφής στην πόλη L’Aquila της κεντρικής Ιταλίας, που πραγματοποίησε από τον Νοέμβριο 2015 ως τον Σεπτέμβριο 2016. Πριν το συναντήσεις σε εκθέσεις και στο πρόσφατα εκδεδομένο ομότιτλο βιβλίο, σου συστήνουμε τη φωτογράφο!
Η φωτογραφία για σένα με μία πρόταση.
Η αποτύπωση μιας φευγαλέας σκέψης, ενός αισθήματος, ενός βιώματος.
Πώς «γεφυρώνεις» επαγγελματικά την αρχιτεκτονική με τη φωτογραφία;
Οι αναγνώσεις και η έρευνα που σχετίζονται με την αρχιτεκτονική μου ιδιότητα τροφοδοτούν συνήθως το θεωρητικό πλαίσιο πάνω στο οποίο δουλεύω την εκάστοτε φωτογραφική δουλειά. Αυτή η σύνδεση άλλοτε είναι εμφανής και άλλοτε πιο αφανής.
Ένα φωτογραφικό θέμα που σε δελεάζει και δεν έχεις αγγίξει μέχρι τώρα.
Τα θέματα που επιλέγω προκύπτουν συνήθως στην πορεία μέσα από βιωματικές καταστάσεις, όπου το ένστικτο παίζει καθοριστικό ρόλο. Δεν νιώθω μέχρι στιγμής να με έχει κεντρίσει κάποιο θέμα και να μην το έχω προσεγγίσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Μόνο τόποι που θα ήθελα να επισκεφτώ, κυρίως μικρά νησιά άνυδρα, τα οποία θα ήθελα να φωτογραφήσω για να τα εντάξω σε δουλειές που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη.
3 κλασικοί και 3 νέοι φωτογράφοι που θαυμάζεις.
Μου αρέσει πολύ η δουλειά του August Sanders, του László Moholy-Nagy και του André Kertész από της παλαιότερης γενιάς φωτογράφους, ενώ από τη νεότερη γενιά το φωτογραφικό δίδυμο Taiyo Onorato & Nico Krebs, η Rinko Kawauchi και ο Federico Clavarino.
Μια πολύ έντονη εμπειρία σου από τα φωτογραφικά ταξίδια που έχεις κάνει.
Σπάνια κάνω φωτογραφικά ταξίδια. Το κάθε ταξίδι προκύπτει συνήθως με αφορμή κάποια δουλειά, επίσκεψη σε φίλους ή ενασχόληση επιμορφωτικού χαρακτήρα. Ένα από αυτά ήταν η επιστροφή μου στην πόλη της L’Aquila στην κεντρική Ιταλία λίγα χρόνια μετά τον καταστροφικό σεισμό του 2009. Εκεί γνωρίστηκαν οι γονείς μου κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, και ήδη είχαν προηγηθεί δύο επισκέψεις μου πριν την καταστροφή. Η παραμονή μου στην πόλη για ένα χρόνο έγινε με αφορμή την αρχιτεκτονική μου ιδιότητα και θεωρώ πως ήταν μια από τις πιο δυνατές εμπειρίες που έχω ζήσει. Ήμουν από τους πρώτους κατοίκους του ημι-ερειπωμένου κέντρου της μετά το σεισμό, ενός κέντρου, όμως, από το οποίο απουσίαζε η ζωή. Η πόλη ήταν μια ανοιχτή πληγή που το εσωτερικό της ακόμη σφάδαζε. Το τραύμα του σεισμού και τις συνέπειές του άρχισα να τις αποδέχομαι σταδιακά, στην αρχή είτε μέσα από βόλτες που έκανα μόνη ή με φίλους μου ή μέσω της δουλειάς μου που μου παρείχε εύκολη πρόσβαση σε διάφορα εργοτάξια και στο εσωτερικό κτιρίων προς αναμονή αποκατάστασης. Η συμφιλίωσή μου με το τραύμα έγινε πιο εμφανής όταν σταδιακά άρχισα να αποτυπώνω φωτογραφικά και με πιο συνειδητό τρόπο, τον απόηχο του σεισμού. Αυτή τη διαδικασία εξοικείωσης με το μετασεισμικό τοπίο της πόλης τη βίωσα σαν ένα μετέωρο βήμα, σαν την αποκατάσταση της σχέσης μου με την ίδια τη L’Aquila.
Τί συμβαίνει όμως στο ενδιάμεσο αυτών των (φωτογραφικών) άκρων που μοιάζουν με χρόνο και τόπο -προκλητικά- εν στάσει; Η ενδιάμεση, διαρκής, άλλοτε βίαιη κι άλλοτε ήπια, κίνηση του εκκρεμούς απουσιάζει ηχηρά στην απεικόνιση. Φταίει μάλλον που η φωτογραφική πρακτική είναι κατεξοχήν επιλεκτική, που κρύβει για να δείξει. – Πάνος Μπουρλέσσας
Κάτι που σε κάνει περήφανη για την μέχρι τώρα πορεία σου.
Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη με τη δημιουργία του νέου μου βιβλίου “Pendulum” που σχετίζεται με την επιστροφή μου στην πόλη της L’Aquila. Πρόκειται για μια αυτοέκδοση σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, που μου πήρε σχεδόν τέσσερα χρόνια να την ολοκληρώσω και στην οποία αποπεράτωση της οποίας συνέβαλαν αγαπημένοι φίλοι. Η ίδια η διαδικασία της μετατροπής ενός έργου σε αντικείμενο, το στήσιμο ενός βιβλίου, η εμπλοκή με τον τυπογράφο, την επιλογή του χαρτιού, το είδος της βιβλιοδεσίας είναι κάτι που με απασχολεί αρκετά τα τελευταία χρόνια.
Έχεις συμμετάσχει σε διάφορες αξιόλογες εκθέσεις. Από το «30 under 30 women photographers» στη Γαλλία μέχρι το πρόσφατο «Νέοι Έλληνες Φωτογράφοι | 2010-2018» από το MOMus στη Θεσσαλονίκη. Πού θα βρούμε τη δουλειά σου στο μέλλον;
Μέχρι τις 25 Σεπτεμβρίου μπορείτε να δείτε ένα δείγμα της δουλειάς μου “Pendulum” στο Μουσείο Φωτογραφίας της Θεσσαλονίκης, μαζί με έργα άλλων 31 νέων φωτογράφων. Επίσης, η πρώτη επίσημη παρουσίαση του βιβλίου “Pendulum” θα πραγματοποιηθεί πολύ σύντομα, την Πέμπτη 9 Μαΐου, στο χώρο Grace στην Αθήνα. Θα χαρώ πολύ να σας δω εκεί!
Σχετικά με το βιβλίο
Το βιβλίο Pendulum, πραγματεύεται ένα ταξίδι επιστροφής στην πόλη L’Aquila της κεντρικής Ιταλίας. Η σχέση μου με αυτόν τον τόπο ξεκίνησε 12 χρόνια πριν από τη γέννησή μου, όταν οι γονείς μου γνωρίστηκαν τυχαία εκεί το 1977. Μεγάλωσα με τις αφηγήσεις τους για αυτή την πόλη, την επισκέφτηκα μαζί τους σαν παιδί και έπλασα στο μυαλό μου την ιστορία τους. Το 2009 ένας ισχυρός σεισμός την ισοπέδωσε και χάραξε στο σώμα της μια ανοιχτή πληγή. Η μετακόμισή μου εκεί, λίγα μόλις χρόνια μετά το σεισμό, έγινε με αφορμή την αρχιτεκτονική μου ιδιότητα, έτσι ώστε να βοηθήσω στην ανοικοδόμησή της. Στην ουσία, όμως, ήταν μια επιστροφή στις φαντασιακές μου ρίζες. Κατά την παραμονή μου, βίωσα τη μετασεισμική συνθήκη της ημιερειπωμένης πόλης με έναν πολύ αλλόκοτο τρόπο. Το οικείο της ξεθωριασμένης παιδικής μου μνήμης, ήρθε σε μια ανοιχτή σύγκρουση με το ανοίκειο της νέας συνθήκης της πόλης. Η φυσική καταστροφή προκάλεσε μια βίαιη αλλαγή στο σώμα και στη ζωή του τόπου και οδήγησε στον εκτοπισμό των κατοίκων του προς τα περίχωρα. Η καρδιά του κέντρου, όπου και κατοικούσα, άδειασε και μια παράδοξη σιωπή επικράτησε στα στενά της. Η L’Aquila αποτέλεσε έναν ενδιάμεσο σταθμό σε μια μεταβατική περίοδο της ζωής μου, μια προσωρινή παύση σε έναν τόπο που θύμιζε μη-τόπο. Την παύση αυτή τη βίωσα σαν μια ταλάντωση στον αέρα. Ο απόηχος του σεισμού δημιούργησε ένα τράνταγμα στη μνήμη μου. Τα σημάδια του και τις συνέπειές του άρχισα να τα αποτυπώνω φωτογραφικά, σαν μια διαδικασία επανεγγραφής του τόπου στη μνήμη μου, σαν την προσπάθεια αποκατάστασης μιας σχέσης. Η αναχώρησή μου από τη L’Aquila, όμως, έγινε πριν την ολοκλήρωση της ανοικοδόμησής της. Η κίνηση του εκκρεμούς διεκόπη, η ταλάντωση σταμάτησε˙ έμεινε ατελής.
Στεφανία Ορφανίδου
Αθήνα, Φεβρουάριος 2019
Αυτοέκδοση σε 200 αντίτυπα
19 x 28 cm | 96 σελίδες | 44 έγχρωμες εικόνες
Βιβλιοδεσία στο χέρι
Offset εκτύπωση
Κείμενα: Στεφανία Ορφανίδου, Πάνος Μπουρλέσσας
Γλώσσα: Αγγλική, Ιταλική
Γραφιστικός σχεδιασμός: Χάρης Καραντζάς, Στεφανία Ορφανίδου
Παρουσίαση Βιβλίου:
9 Μαΐου, στις 20:00
στο χώρο Grace (οδός Φιλαδέλφειας 2 και Λιοσίων), Αθήνα
______________________
Νέοι Έλληνες Φωτογράφοι (2010-2018)
Έκθεση στο MOMus – Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης
18 Απριλίου – 25 Σεπτεμβρίου 2019
______________________
Η Στεφανία Ορφανίδου γεννήθηκε το 1989. Είναι αρχιτέκτονας και φωτογράφος που ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει ζήσει στην Καβάλα, τη Θεσσαλονίκη, τη Μαδίτη, το Ρόττερνταμ και τη Λ’Aκουιλα. Από τον Ιανουάριο του 2019 είναι συνιδρύτρια του διεπιστημονικού γραφείου CHORA – Creative Hub of Radical Architecture. Η φωτογραφική της δουλειά έχει παρουσιαστεί σε περιοδικά, γκαλερί και φεστιβάλ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
www.stefaniaorfanidou.com/
